Pennadoù 1, 2. Ameli. Brastres an tudennoù

Átírás

1 A Brastres an tudennoù Adsavit brastres an tudennoù ha klokait anezhañ tamm-ha-tamm a-hed ho lennadenn, en ur reiñ ar muiañ posupl a ditour diwar o fenn : anv, oad, micher, breur pe c hoar piv int... Pennadoù 1, 2 Ameli He mamm He zad Dousig Ameli Breur Ameli Manu rvin Louna Hec h eontr He moereb Ninon Roc han Pelaji An aotrou Fourrier Rener ar skolaj Ivon Krog Jilia Rener an uzin Pingo Rener al lise Simone de Beauvoir Stell Ar c hazetenner Ar gelennerez c hoariva Nora 26

2 Pennadoù 1, 2 B Kompren an destenn 1. Pennad 1 a. peseurt kêriadenn emañ Ameli o chom? b. Peseurt embregerezh eo kalon ekonomikel Lanevab? Penaos eo bet lakaet war-wel gant ar skrivagnerez? Hag ur sin vat e vefe? c. Peseurt sac h-kein a fell da vmanu kaout a-benn an distro-skol? d. Peseurt deiziataer a yelo gant Manu? Ha gant Ameli? peseurt klas ez aint? e. Penaos e klask Ameli kendrec hiñ he mamm da brenañ an deiziataer nevez dezhi? 2. Pennad 2 a. -pelec h emañ ti Manu e-keñver hini Ameli? b. Peseurt c hoarier basket a blij da Ameli? Ha done - zonet eo Ameli evit seurt sport? c. Petra eo perzhioù mat Yanis? Hag aet eo e vreved gantañ? Penaos emañ stad e zarempredoù gant e dad? d. rruout a reas Herve er gêr, Tad Ameli, ha Leon, hec h eontr, da deir eur d abardaez. Perak ken abred e-kreiz ar sizhun? «Ur pleg diaes a c hloazas kalon Ameli, ne ouie ket perak.» Klask gouzout perak. C Liammit ar merc hed gant o muiañ-karet : Ameli rvin Manu Yanis 27

3 D Gwir pe gaou? a. An aotrou Primedroad eo rener ar Skolaj Ivon Krog. Gwir Gaou Pennadoù 1, 2 b. Prenet eo bet he deiziataer Andy Barker da Ameli gant he zad. Gwir Gaou c. Dek vloaz eo rle, breur bihan Ameli. Gwir Gaou d. Dont a ra an aotrou Morton, rener an uzin Pingo, bep miz da Lanevab. Gwir Gaou e. Tonton Leon zo bet e penn ar sindikad gwezhall. Gwir Gaou Prezegennig a. Klaskit titouroù war ar rouedad diwar-benn Andy Barker. Ur c hoarier basket eo evit gwir? Anv peseurt sportour mil anavezet zo bet treuzwisket? Piv eo Andy Barker? b. Displegit d ho kamaladed ar pezh a c hoarvez er stal Pingo. Displegañ emdroadur ar c hudennoù sokial er stal. Penaos e oa an aergelc h er stal Pingo gwezhall pa erruas Herve? Ha bremañ? Petra zo bet kinniget d an implijidi gant renerezh an uzin Pingo? 28

4 Pennadoù 1, 2 F Tabutal a strolladoù daou-ha-daou pe tri-ha-tri a. Ur sac h Kevin Klin, un deiziataer Andy Barker, botoù Nike... A-bouez eo ar merkoù evidoc h? b. Sot e oa Ameli gant ar raperien n eus ket keit all. Bremañ eo sot-pitilh gant ur sportour amerikan. Ha c hwi, gant petra oc h sot? Ha cheñchet ho peus a- hed ar bloavezhioù tremenet? c. Aliesoc h-aliesañ e vez graet produioù zo en diavaez-bro? Penaos derc hel labour er vro? Kavit arguzennoù evit en ober. d. Hag urzhiet mat oc h en ho labour-skol? Penaos e teuit a-benn d en em zibab? G Skrivañ a. Peseurt doare stourm o deus kavet ar vicherourien a- benn enebiñ ouzh politikerezh ar renerien ha difenn o fostoù labour? Klaskit skwerioù er gevredigezh a- vremañ : penaos e reont a-benn bezañ klevet gant o fatroned pe gant ar gouarnamant? b. Penaos ho peus bevet ar c hemmoù etre ar skolaj hag al lise? H Deskrivañ Da vignoned ne anavezont ket Stell. Dit-te da zisplegañ dezho, ar resisañ ar gwellañ, piv ha penaos eo. 29

5 I Geriaoueg ha troioù-lavar a. Anvioù-lec h. Peseurt hevelep ger boutin a gaver e Lanevab ha Kermabeuzen? b. Anvioù tud. Adkavit anv ar c hazetenner ha hini rener ar skolaj Ivon Krog. Perak seurt anvioù? Pennadoù 1, 2 J Koumoul e penn Ameli a. Lakait urzh er gerioù hag adsavit ar frazenn a ziskouez e teue mennozhioù du e penn Ameli pa ne zeue ket a-benn da gaout digant he mamm ar pezh a felle dezhi. a / a / duadennoù / e / e / gement-se / hañvezh / he / he / kiriek / mamm / oa / oabl / pa / save / sklaer / soñje b. Lakait urzh el lizherennoù a-benn adkavout ar c houmoulennoù teñval a dremen dre benn Ameli : a b e k n n o o r ù a e k l m n n o ù a d d e n n o u ù c. Adkavit, a-hed ho lennadenn, an holl frazennoù a liamm temz spered Ameli gant an oabl, ar c houmoul hag an amzer a ra. Tu vefe deoc h da sevel ur varzhoneg diwarno. 30

6 Pennadoù 1, 2 K Liammañ an troioù-lavar gant o zalvoudegezh Sutal a ra Kiañ evel chas Kaout ur begad yod Sachañ e skasoù Terriñ ar c hler Mont e darempred gant tud all Lavaret un dra chomet kuzh Labourat kalz Laoskel tud all da gemer divizoù Gwerzhañ ar bistolenn Dileuriañ ar galloud Kreskiñ a ra kalz ar prizioù Bezañ korbellet Tec hel kuit 31

7 L Gerioù-kroaz b 1 CH B S h P j Pennadoù 1, 2 d g 2 D C H P Ñ 3 CH T L a f N P 4 D F R U K H S 5 T D K e R A Z S i 6 N 7 D V C H T R k F B B Ù U G N c 8 K C H N S A M Z C H N T O 9 D K U Ñ Ù 32

8 Pennadoù 1, 2 A-blaen : 1. Cholori, tabut etre an dud. 2. Lemel o labour digant tud. 3. Poan, mizer, nec hamant. 4. N eo ket gwisket kempenn. 5. Troet da gomz nebeut, da devel. 6. Troet-bras gant un dra bennak. 7. Bezañ lakaet da gouezhañ diwar e varc h pe bezañ mantret bras. 8. Lakaet e vez ur skerb tro-dro dezhañ pa vez yen an amzer. 9. Goulenn arc hant digant unan bennak evit tevel war un dra a c hellfe bezañ noazus dezhañ. A-serzh : a. «Mega-dreist». b. nor, doujañs. c. Skoazell. d. Prenadennoù. e. Badaouet gant ar souezh. f. Gwiskad skorn war-c horre an dour. g. Natur don ar stourmerien. h. Sot-nay. i. Stalennoù ma lakaer ar produioù war-wel er stalioù. j. Genaoueg, bleup. k. Fulennet (evel boudiged). 33

9 A Kompren an destenn 1. Pennad 3 a. Petra a dalvez «bertim»? Pelec h emañ hini Manu? b. Pelec h e oa bet Manu oc h ober e staj micherel en trede klas? Penaos e oa tremenet? c. Peseurt danvez-da-zibab zo bet dibabet gant Manu? d. Dedennet eo Ameli gant bed al labour? e. Peseurt sport emañ e soñj Manu d ober en distroskol? Peseurt perzhioù mat ha fall he deus evit ober seurt sport? Pennadoù 3, 4 2. Pennad 4 a. Perak eo bet dic hopret Herve Deuffig? Piv zo bet dic hopret gantañ? Perak? Petra o deus ranket ober ar re all? b. Peseurt digoll arc hant en deus bet Herve p eo bet dic hopret? c. Petra emañ e soñj Ameli d ober a-benn aesaat buhez he zud? d. Perak eo bet dibabet «Ajañs Vroadel vit al Labour» gant Maguy Kerisit a-benn treiñ e brezhoneg Agence Nationale Pour l mploi (ANP pe Pôle mploi)? c. Petra eo anv lise nevez Ameli? Ha hini he skolaj kent? 50

10 Pennadoù 3, 4 B Tabutal «Bezañ gwisket diouzh ar c hiz». Ha rankout a reer bezañ evel ar re all, gwiskañ ar memes dilhadoù? Pe kentoc h gwiskañ ar pezh a blij deomp, ar pezh a glot mat gant hor c horf? C C hoari roll C hoari roll en ur c huzul embregerezh (comité d entreprise). Strollad 4 pe 6. n emvod kuzul un embregerezh emaoc h. Anv zo da zic hoprañ ul lodenn vras eus an implijidi. Rolloù posupl : ar rener(ez) / rener(ez) an implijidi / rener(ez) an arc hant / dilennidi an implijidi / ur sterner (cadre) hag implijidi en arvar da goll o labour. Prientit an arguzennoù a-enep ha c hoariit da c houde. D Prezegennig «vit ar merc hed treut e vez ar c hiz peurliesañ» a soñj Ameli. Roit ho soñj. Skrivañ a. Kemmañ a ra doareoù stourm ar vicherourien a- benn bezañ klevet, betek derc hel o renerien en o burev e-pad un nebeud devezhioù. Kemm a ra ivez an doareoù da ren an embregerezhioù, betek dileuriañ an uzinoù en estrenvro. Grit enklaskoù ha savit ur pennad arguzennet. b. Klask a ra Ameli diskouez kengred d he zud. Ha c hwi, penaos e rit evit diskouez kengred d ho re? 51

11 F Gerioù-kroaz d a A 1 K L C H I T N b c R K 2 S K R A G N O A T R P Pennadoù 3, 4 3 D A L 4 F L U G Z K L R N 5 T U K N U Z 6 B R T I M H Ñ a. Klask, komz ha skrivañ : Labour daou-ha-daou. Rannit an dek ger etrezoc h. Klaskit o zalvoudegezh anezho ha savit an termenadurioù a vank d ar gerioù-kroaz-mañ. pe b. Klask, kompren ha lakaat da gompren : Labour daou-ha-daou. Klaskit un termenadur da bep ger kinniget er gael-mañ. Da c houde, lakait ur strollad all da zivinout peseurt ger zo a-dreñv ho terme - nadurioù. 52

12 A Kompren an destenn 1. Pennad 5 a. Piv a zisplij da Ameli en he c hlas? Perak? b. n em gavout a ra Ameli ha Manu er memes kentel. Pehini? Ganto emañ rvin? c. n em blijout a ra rle en ti-poupigoù? Penaos e ouezer kement-mañ? d. Peseurt labour emañ Katelin o klask? Pennadoù 5, 6 2. Pennad 6 a. Peseurt doare plac h eo Pelaji? Petra a fell dezhi dont da vezañ? b. Peseurt doare plac h eo Jilia? Peseurt micher eo hini he zad? Ha laouen eo he zad e rafe c hoariva? B Gwir pe gaou a. Manu a fell dezhi mont da ijinourez. Gwir Gaou b. ilañ a raio Yanis e drede klas. Gwir Gaou c. r memes klas emañ Ameli ha Manu er bloaz-mañ. Gwir Gaou d. Darempredoù mat en deus bet rvin gant ar merc hed er c hentelioù c hoariva. Gwir Gaou 76

13 Pennadoù 5, 6 C Deskrivañ Da gamaladed n anavezont ket Nora. Dit-te da zisplegañ dezho, ar resisañ ar gwellañ, piv ha penaos eo. D Komz Deskrivañ rvin ar resisañ ar gwellañ. Ar gerioù-mañ a vo implijet : brabañser / gaouiad / poazh / gwarizi / fier-brein / pabor / fougaser Tabutal Hegazet eo Pelaji en ur glevet e fell da dud Jilia hag Ameli e labourfent war danvezioù pleustrek. «Drouk - tunañ eo! Ne zlefec h ket lezel ho tud d ho pleniañ evel loened mut!» Ha soñjal a rit e vefe ho tud o vleniañ ac hanoc h evel loened mut? F Prezegennig An itron Bergman, ar gelennerez c hoariva, he deus ar memes anv hag ul leurenner svedat brudet. Klaskit titouroù ha savit ur brezegennig diwar e benn. G Skrivañ N eo ket ar c hentelioù c hoariva evel ar c hentelioù all. Displegit perak. Ha plijout a rafe seurt kentelioù deoc h? 77

14 78 Gerioù-kroaz H M C H T R K F I W O K B O T I Z H T B L Z K R Ñ R O D C S U M L G Ñ Z S K P V R D O N Z M N C H F P S a b c e d f g h Pennadoù 5, 6

15 Pennadoù 5, 6 A-blaen : 1. Klask prenañ marc hadmatoc h. 2. Kuchennadoù hir a vlev doare Bob Marley. 3. Plac h melen he blev. 4. Gwastellenn vihan sec h. 5. Plac h dezhi doareoù ur paotr. 6. Digeriñ bras ar genoù gant ar c hoant kousket. 7. Lakaat ur gwiskad ter pe goudron. A-serzh : a. Den sot. b. tre kousk ha dihun. c. Karg pe labour a fizier en unan bennak. d. stlammadenn, feiz! e. Beg kamm a reer a-benn diskouez ez eur displijet. f. Mouest. N eo ket sec h. g. Treutaat, koll pouez. h. N ouzer ket piv. 79

16 A Kompren an destenn Pennad 7 a. Peseurt mekanik emañ Yanis o kempenn? Ha dont a ra a-benn? b. Penaos e vez aozet ar studioù e lise Yanis? c. Petra zo c hoarvezet gant rvin? Penaos ha perak? d. Petra a vez graet eus ur plac h hag a ya gant n eus forzh peseurt paotr? B Gwir pe gaou a. Yanis zo o chom en ur ranndi e kreiz-kêr. Gwir Gaou b. Ameli a blij dezhi ar baotred a oar duañ o daouarn. Gwir Gaou c. Beuzet eo Manu gant al labour. Gwir Gaou d. Ur Vari-Voudenn eo Manu. Gwir Gaou C Tabutal Katelin he deus kavet ul labour ha na glot ket gant he stummadur. Plac h-kempenn e vo el lise Simone de Beauvoir, e skolaj hag e skol-vamm Lanevab. Ha laouen eo Ameli o c houzout e vo he mamm o labourat en he lise? Perak? Ha c hwi, laouen e vefec h? Ha prest e vefec h da gemer ul labour ha na glot ket gant ho stummadur? 98

17 Pennad 7 D Komz a. Kemmoù bras zo bet en darempredoù etre Yanis hag e dad abaoe an distro-skol. Displegañ d ar re all. b. Penaos e vev Herve Deuffig abaoe m en deus kollet e labour? c. Taolenniñ karantez hag eurvad Ameli. «Ur sivienn ruz war ur goumoulenn roz...» d. Deskrivañ Yanis ar resisañ ar gwellañ. Ar gerioùmañ a vo implijet ganeoc h : mekanikerezh / n eo ket ur gwall flaper / labourat / duañ e zaouarn / kalfichat / dresañ / mailh / skouter Skrivañ a. War a seblant eo bet kavet e hent gant Yanis. Manu ivez a oar peseurt micher a fell dezhi ober. Ameli ne oar ket. Ha te? b. Ur c hi pe ur c hazh ho peus er gêr. Taolenniñ anezhañ e doare Maguy Kerisit. F Adkavout butunerien an istor Holl dudennoù an istor zo bodet en un ti-pred da geñver deiz-ha-bloaz Ameli. Piv a welfec h o vont da vutuniñ er-maez, e korn ar vutunerien? Ameli / rvin / Herve Deuffig / Jilia / Katelin Zeuffig / Manu / Vona (moereb Ameli) / Nora / Pelaji / Stell / Tonton Leon / Yanis. Korn ar vutunerien 99

18 G Geriaoueg ha troioù-lavar Pennad 7 Laoskit ar gerioù islinennet en o flas ha lakait urzh e- touez ar re all a-benn adsevel frazennoù saourus. a. Kroaziet / bramm / den / e / evel / o / ouzh / penn / seven / terc hel / un / ur / zivrec h / flaerius. b. Poazh / Ameli / c hlopenn / dindan / empenn / he / oa /, sur / e / en / fenn / he / kogenn / lugerne / noz / oa / du. c. tre / an / diaoul / e / ha / lost / oa / revr / toull / Ameli. d. Tri / an / diaoul/ ifern / kamm / mil / yen! H Liammañ an troioù-lavar gant o zalvoudegezh Gounezet e wenneien gantañ Bezañ uheloc h e fri Rannañ na grik na mik Buan ez a ar fistilh da hesk Lavaret ger ebet Aes ez a an darempredoù da fall Ne dalvez netra ken Bezañ lorc h ennañ 100

19 Pennad 7 I Gerioù-kroaz a c 1 T U Z U M 2 B R A M M O R d U 3 K I L O U T I G F N W O 4 b L A Z I A D I G A R H U R I I 5 K A L F I C H A T Z L I I G 6 M A R I V O U D N N Ñ a. Klask, komz ha skrivañ : Labour daou-ha-daou. Rannit an dek ger etrezoc h. Klaskit o zalvoudegezh ha savit an termenadurioù a vank d ar gerioù-kroazmañ. pe b. Klask, kompren ha lakaat da gompren : Labour daou-ha-daou. Klaskit un termenadur da bep ger kinniget er gael-mañ. Da c houde, lakait ur strollad all da zivinout peseurt ger zo a-dreñv ho terme - nadurioù. 101

20 Pennadoù 8, 9 A Kompren an destenn 1. Pennad 8 a. War peseurt pezh-c hoari emañ klasad Ameli o pleustriñ? Peur e vezo c hoariet? b. Aes eo ar pezh-c hoari-mañ evit liseidi? c. Peseurt perzh zo aet gant Ameli? Gwezhall e oa bet c hoariet gant unan all, kar dezhi. Piv eo? d. Perak e oa bet Stell hag he mamm d un emgav gant ar rener? Peseurt kunujenn zo bet dislonket ganti da Ameli ha petra he deus graet en ur dremen dirak ar sal a oa mamm Ameli o kempenn? e. Perak e vefe rediet Ameli da baouez gant ar c hoariva? Penaos he deus degemeret seurt gourdrouz? f. Penaos he deus degemeret Manu en doa poket rvin da Ameli? 2. Pennad 9 a. Peseurt prof a blijfe da Ameli kaout evit Nedeleg? Penaos e kinnig e vefe profet dezhi? b. rru eo vakañsoù Nedeleg. Penaos ez a gant Manu? Disoc hoù mat he deus bet el lise? c. Penaos emañ an darempredoù etre Ameli ha Manu a- raok gouel Nedeleg? d. us peseurt sportour ez eus anv e fin an istor? Kelc hiet e vefe ar c helc h. Penaos? 131

21 B Tabutal Kemmet he deus Stell hec h emzalc h e-korf un nebeud sizhunvezhioù. Petra a c hell lakaat ur c hrennard pe ur grennardez da cheñch e zoare da vezañ gant ar re all? Pennadoù 8, 9 C Sevel ur sketch Dastumit ar muiañ posupl a gunujennoù en destenn en he fezh. Savit ur sketch ha kemerit plijadur o c hoari anezhañ. D Prezegennig a. Klaskit titouroù diwar-benn ar pezh-c hoari An Teir C hoar. Piv e oa Tchekhov? us petra ez eus anv er pezh-c hoari-se? Roit da gompren perzhioù pennañ an teir c hoar, Irina, Macha hag Olga, diwar an destenn ha diwar titouroù bet dastumet ouzhpenn ganeoc h. b. Roet he deus Simone de Beauvoir hec h anv da lise Ameli. Piv e oa? Skrivañ mpentiñ penaos en em denno Herve Deuffig a-benn kavout labour. 132

22 Pennadoù 8, 9 F Geriaoueg ha troioù-lavar Laoskit ar gerioù islinennet en o flas ha lakait urzh e- touez ar re all a-benn adsevel frazennoù saourus. a. Kas / al / an / Are / brulu / da / holl / Menez / pe / strakal / war / war / Loar. b. N eo / an / c hoari / diaoul / e / hag / ket / o / bevar. c. N emañ / dremm / e-kreiz / fri / ket / ma / va / ken? G Liammañ an troioù-lavar gant o zalvoudegezh Bevez eo dezhañ. Souezhet eo, war an tu mat. Aet eo ar moc h bihan Imoret fall eo. war ar gwinizh-du. 133

23 134 Gerioù-kroaz H B Z K B F A T N N K N U F A O B R N P L Z P W G C H T D O R S R D T U D V R C H G U F S R Ñ O K G W C H L D T a b c d e f g Pennadoù 8, 9

24 Pennadoù 8, 9 A-blaen : 1. Difennet. 2. Souezhet-bras. 3. Lavaret traoù hep gouzout ha gwir int. 4. Torr-penn. 5. Ur plac h ha n eo ket gwall naet. 6. n em glevet en-dro. 7. Morlivet, ne seblant ket bezañ yac h. 8. Fiñvadenn brim ul lagad d ober ur sin. A-serzh : a. Pezh a ra garlantez tredan ar wezenn Nedeleg. b. Meur a hini a vez graet gant ur strollad c hoariva a-raok en em ziskouez dirak an arvestourien. c. Maouez drouk. d. Nec hamant, poan-spered. e. lfenn skedus a zistag eus ur c horf o teviñ, pe, a-hend-all, ur plac h koant-tre. f. Unan a blij dezhañ en em ziskouez, ur brabañser. g. Plac h korfet brav pe unan a blij dezhi en em lakaat war-wel. 135

25 RIZHADNNOÙ AR POLLADNNOÙ Pennadoù 1 ha 2 J. Koumoul e penn Ameli (p. 30) b. Koabrennoù / Malkennoù / Duadennoù c. P. 9 : Duadennoù a save e oabl sklaer he hañvezh pa soñje e oa kiriek he mamm a gement-se. P. 18 : Avel fall a oa gant doare he zad. P. 23 : Krozal a rae an arnev er penn-koumoul, ken taer ha ken du ma voe dav da Ameli kemer he fenn etre he daouarn evit sioulaat korventenn ar soñjoù e-barzh. P. 42 : Heol hag avel miz Gwengolo a c hoarie en he fennad blev evel en eon alaouret tonnoù an draezhenn. P. 42 : Ur goabrenn louet a daolas he skeud leun a rebechoù war ar bannoù heol a alaoure penn Ameli, ha war hec h imor vat e kouezhas ivez. P. 43 : kalon Ameli evel er mor bras e oa chal ha dichal, ha da heul e c hoarie koach-koukou an heol en oabl louet. L. Gerioù-kroaz (p. 32) A-blaen : 1. chabous 2. dic hoprañ 3. chastre 4. difurlu 5. tavedek 6. ran 7. divarc het 8. kerc henn 9. drouktunañ. A-serzh : a. dispar-beuz b. bri c. skor d. pourvezioù e. sabadac het f. kler g. anien-stourm h. pitilh i. regennoù j. glep k. elfennet. Pennadoù 5 ha 6 F. Gerioù-kroaz (p. 78) A-blaen : 1. marc hata 2. dreadlocks 3. meleganez 4. gwispidenn 5. skilbaotrez 6. bazailhat 7. terañ. A-serzh : a. amoed b. morgousket c. kefridi d. fec h e. mousklenn f. leizh g. kastizañ h. nondarepiv. Pennadoù 8 ha 9 H. Gerioù-kroaz (p. 134) A-blaen : 1. berzet 2. abafet 3. flabotal 4. penn-kleiz 5. loudourenn 6. divroc hañ 7. distronk 8. gwilc h-lagad. A-serzh : a. gwilc hata b. pleustradeg c. kebenn d. deur e. fulenn f. fougaser g. paborenn. 136