A központi idegrendszer fertőzései és daganatai ÁOK Turányi Eszter SE I. Patológiai és Kísérleti Rákkutató Intézet
A központi idegrendszer tumorai Klinikai tünetek Diffúz: fokozott koponyaűri nyomás tünetei (fejfájás, hányás ) Fokális: a lokalizációtól függően motoros, sensoros stb. tünetek, fokális vagy fokális indulású epilepsziás rohamok
A központi idegrendszer tumorai Morfológia Soliter Multiplex (metasztázis, GBL, meningeoma, terjedés: ependymoma, medulloblastoma) Solid Cysticus (pilocytás astrocytoma, ganglioglioma, GBL, metsztázis) Diffúz Körülírt (metasztázis, pilocytás astrocytoma ependymoma, ganglioglioma) Homogén Inhomogén (metasztázis, GBL) Perifokális oedema, vérzés, necrosis
A központi idegrendszer tumorai Soliter Multiplex
A központi idegrendszer tumorai Diffúz Körülírt
A központi idegrendszer tumorai Homogén Inhomogén
A központi idegrendszer tumorai Solid Cysticus
A központi idegrendszer tumorai Metasztázisok Tüdő Emlő Gastrointestinális tractus Melanoma Vese
A központi idegrendszer tumorai Metasztázis (tüdő adenocc)
A központi idegrendszer tumorai Központi idegrendszeri tumorok Gliomák Choroid plexus tumorok Neuronális és kevert glioneuronális tumorok Pineális tumorok Embryonális tumorok Meningeális tumorok Haematológiai tumorok Csírasejtes tumorok
A központi idegrendszer tumorai Gliomák Astrocytoma Pilocytás astrocytoma WHO Grade I Diffúz astrocytoma WHO Grade II Anaplasztikus astrocytoma WHO Grade III Glioblastoma WHO Grade IV Oligodendroglioma Oligodendroglioma WHO Grade II Anaplasztikus oligodendroglioma WHO Grade III Ependymoma Ependymoma WHO Grade II Anaplasztikus ependymoma WHO Grade III
A központi idegrendszer tumorai Pilocytás astrocytoma Grade I
A központi idegrendszer tumorai Diffúz astrocytomák Sejtdússág, atypia Mitotikus aktivitás Necrosis Endothel proliferáció Sejtdússág, atypia Grade II Sejtdússág, atypia és mitotikus aktivitás - Grade III Sejtdússág, atypia, mitotikus aktivitás, necrosis és/vagy endothel proliferáció Grade IV
A központi idegrendszer tumorai Diffúz low grade astrocytoma
A központi idegrendszer tumorai Anaplasztikus astrocytoma Grade III
A központi idegrendszer tumorai GBL Grade IV
A központi idegrendszer tumorai GBL Grade IV
A központi idegrendszer tumorai Oligodendroglioma Grade II
A központi idegrendszer tumorai Ependymoma Garde II
A központi idegrendszer tumorai Choroid plexus tumorok Papilloma Carcinoma
A központi idegrendszer tumorai Neuronális és kevert glioneuronális tumorok Centrális/extraventriculáris neurocytoma WHO Grade II Ganglioglioma, gangliocytoma Grade I Dysembrioplastikus neuroepitheliális tumor WHO Grade I
A központi idegrendszer tumorai Centralis neurocytoma Grade II
A központi idegrendszer tumorai Gangliocytoma Grade I
A központi idegrendszer tumorai Embryonális tumorok Medulloblastoma WHO Grade IV PNET WHO Grade IV Atipusos teratoid/rhabdoid tumor WHO Grade IV
A központi idegrendszer tumorai Medulloblastoma
A központi idegrendszer tumorai AT/RT
A központi idegrendszer tumorai Meningeális tumorok Meningeoma WHO Grade I Atypusos meningeoma WHO Grade II Anaplasztikus meningeoma WHO Grade III
A központi idegrendszer tumorai Meningeomák Grade I Grade II Grade III
A központi idegrendszer tumorai Csírasejtes daganatok Germinoma Érett teratoma Éretlen teratoma Teratoma malignus transzformációval Yolk sac tumor Embryonal carcinoma Choriocarcinoma
A központi idegrendszer tumorai Idegrendszeri tumorok Felnőtt/gyermekkor különbségei Lokalizációs segítség Metasztázis képzés Tumorszindrómák
A központi idegrendszer fertőzései Az idegrendszer fertőzései Terjedés Haematogén Direkt implantáció Lokális ráterjedés Perifériás idegeken keresztül
A központi idegrendszer fertőzései Lokalizáció Epidurális, subdurális fertőzések Meningeális meningitis Állományi encephalitis Mindkettő meningoencephalitis Gerincvelő -myelitis Spinalis gyökök - radiculitis Perifériás idegek - neuritis
A központi idegrendszer fertőzései Kórokozó Bakteriális Virális Gomba Protozoon Féreg (((Prion)))
A központi idegrendszer fertőzései Acut bacteriális: Acut bacteriális meningitis Abscessus cerebri Acut virális: Asepticus meningitis Virális encephalitis (polio, HSV, varicella, CMV) Krónikus bacteriális: Tuberculosis Treponema Krónikus és subacut virális: JC, HIV, polioma
A központi idegrendszer fertőzései Acut bacteriális meningitis
A központi idegrendszer fertőzései Acut bacteriális meningitis Újszülött: Kisgyermek: Fiatal: Idősek: (liquor!) Escherichia coli B Streptococcus Gyakori kórokozók Haemophilus influenzae Neisseria meningitidis Streptococcus pneumoniae Listeria monocytogenes
A központi idegrendszer fertőzései Abscessus cerebri
A központi idegrendszer fertőzései Abscessus cerebri Direkt implantáció (sérülés, iatrogén) Lokális gyulladás ráterjedése (mastoiditis, paranasalis sinusitis) Haematogén szóródás (endocarditis, krónikus pulmonális gyulladások, csont, foghúzást követően)
A központi idegrendszer fertőzései Krónikus bakteriális infekció Meningitis és encephalitis tuberculosa
A központi idegrendszer fertőzései Treponema pallidum (syphilis) Idegrendszeri manifesztációk: Meningeális syphilis (meningitis): a nem kezelt esetek néhány százalékában szekunder stádiumban Meningovascularis syphilis: Tertier stádiumban, erek gyulladása Paralysis progressiva: meningoencephalitis évtizedekkel a primer fertőzés után, a frontális lebeny a leginkább érintett Tabes dorsalis: ganglionok krónikus gyulladása a hátsó gyökök és kötegek degenrációjával Syphilises gummák: Elsajtosodó granulomák tercier stádiumban Connatális: Terhesség alatti infekció
A központi idegrendszer fertőzései Asepticus meningitis leggyakoribb Echovirusok Coxsackie B, A Herpes Simplex Virus Mumps HIV Arbovirus Morbilli Parainfluenza Virus Adenovirus (liquor!) kórokozói
A központi idegrendszer fertőzései Vírus fertőzés szövettani jellemzői
A központi idegrendszer fertőzései Herpes simplex 1 Leggyakoribb gyermekekben és fiatal felnőttekben Kórelőzményben előfordulhat ajakherpesz A temporalis lebenyek a legérintettebbek, majd a frontálisak Ennek megfelelően a tünetek: memóriazavarok, viselkedésváltozás.
A központi idegrendszer fertőzései Herpes simplex 1
A központi idegrendszer fertőzései Herpes simplex 1
A központi idegrendszer fertőzései Cytomegalovírus Elsősorban magzati korban és immunsupprimált betegekben Magzatban súlyos agyállománykárosodás Felnőttben szubakut encephalitis Paraventriculáris laesiók, ventriculitis, plexitis
A központi idegrendszer fertőzései Cytomegalovírus
A központi idegrendszer fertőzései Cytomegalovírus
A központi idegrendszer fertőzései Poliovírus Leginkább orofekálisan terjed Sokszor tünetmentesen zajlik a primer fertőzés A másodlagos idegrendszeri terjedés a gerincvelői motoneuronokat pusztítja Tünetek: petyhüdt bénulás, reflexkiesés A vaccinációval sikerült visszaszorítani a betegséget, de egy-egy területen időről időre újra megjelenik.
A központi idegrendszer fertőzései Poliovírus
A központi idegrendszer fertőzései Veszettség vírusa (rabies) Állatok harapásával terjed Lappangási idő függ a harapás helyétől Encephalitist okoz általános tünetekkel Később excitációs tünetek, pszichés zavarok
A központi idegrendszer fertőzései HIV Direct HIV infectio: Asepticus meningitis HIV encephalopathia: HIV encephalitis HIV leucoencephalopathia HIV vacuolaris myelopathia Opportunista fertőzések Daganatok kialakulása (PCNSL)
A központi idegrendszer fertőzései HIV
A központi idegrendszer fertőzései JC vírus Progresszív multifocális leukoencephalopathia JC (polyoma) vírus reaktiválódása többnyire immunsupprimált állapotban Fokális, progresszív neurológiai panaszok Oligodendroglia sejtekben víruszárványok Gyakran multiplex, elmosódott határú fehérállományi laesiók, melyek demyelinizációs területeknek felenek meg
A központi idegrendszer fertőzései JC vírus
A központi idegrendszer fertőzései Gomba fertőzések Candida albicans Mucor Aspergillus fumigatus Cryptococcus neoformans
A központi idegrendszer fertőzései Connatalis Immunszupprimált állapotban Toxoplasma Multiplex necrosis, meszesedés, hydrocephalus Necrotizáló encephalitis
A központi idegrendszer fertőzései Cysticercosis Tenia solium ( Dél-Amerikában, Indiában gyakrabban) Bélrendszer-vér-agy Térfoglaló cysták a központi idegrendszerben Aktív fertőzés: meningitis, encephalitis Inaktív fertőzés: meszesedés, granulomák
A központi idegrendszer fertőzései Echinococcus Echinococcus granularis: uniloculáris cysta Echinococcus multiloculare: multiloculáris cysta