Seminarium Dr. Weiczner Roland, Dr. Molnár Gergely SZTE ÁOK Anatómiai, Szövet- és Fejl déstani Intézet Szeged, 2011-2013. Gyakorlati jelent ség: Artériás nyomópontok Pulsus Vérnyomásmérés (noninvazív, invazív) Artériás vérgázszint mérése Intravénás injekció Vérvétel Vérátömlesztés (transzfúzió) Parenteralis gyógyszeradagolás (infúzió)
VD SCD CCD BC CCS VS SCS ~13% ~9% 70% = tankönyvi eset ~3% <1% BC= Tr. brachiocephalicus (BNA: A. anonyma); SCD= A. subclavia dextra; VD= A. vertebralis dextra; CCD= A. carotis communis dextra; CCS= A. carotis communis sinistra; SCS= A. subclavia sinistra; VS= A. vertebralis sinistra
A. thoracica interna A. vertebralis Truncus thyrocervicalis A. suprascapularis A. cervicalis superficialis (*) A. cervicalis ascendens A. thyroidea inferior Truncus costocervicalis A. cervicalis profunda A. intercostalis suprema A. transversa cervicis R. spfc. (A. cervicalis spfc.*) R. prof. (A. dorsalis scapulae) A. carotis communis dextra A. subclavia dextra Tr. brachiocephalicus A. carotis communis sinistra A. subclavia sinistra Fels végtag keringésében fontos ágak kékkel kiemelve! *: anatómiai variáns
fels határ: clavicula; szakaszolja: m. pectoralis minor (2-2-2) 5 3a 3 5 (BNA: suprema) 1 3b 4 2 - R. acromialis - R. clavicularis - R. deltoideus - Rr. pectorales Rr. mammarii laterales
1 3 2 4 5 6 7 8 1. A. axillaris 2. A. thoracica superior 9 (BNA: suprema) 3. A. thoracoacromialis 10 4. A. thoracica lateralis 5. A. subscapularis 6. A. circumflexa humeri anterior 7. A. circumflexa humeri posterior 8. A. brachialis 9. A. profunda brachii 10. Rr. musculares
1. A. suprascapularis (BNA: A. transversa scapulae; Truncus thyrocervicalis, A. subclavia) A. circumflexa scapulae (A. subscapularis) 2. A. dorsalis scapulae (R. profundus, A. cervicalis spfc., A. subclavia) a) A. circumflexa scapulae (A. subscapularis) b) A. thoracodorsalis (A. subscapularis) 3. Rete acromiale: R. acromialis (A. thoracoacromialis, A. axillaris) R. acromialis (A. suprascapularis, A. subclavia) 4. A. circumflexa humeri anterior (A. axillaris) A. circumflexa humeri posterior (A. axillaris) Rete acromiale Lig. transversum scapulae superius 3 A. circumflexa humeri posterior A. suprascapularis 2a 1 4 Lig. transversum scapulae inferius 2b
fels határ: hátsó hónaljred (linea axillaris posterior m. latissimus dorsi) A. profunda brachii (Aa. nutrientes humeri, A. collateralis media, A. collateralis radialis) A. collateralis ulnaris superior A. collateralis ulnaris inferior A. brachialis Vv. brachiales
A. profunda brachii et n. radialis (Sulcus nervi radialis)
ischaemiás flexiós contractura supracondyler humerus-törés a. brachialis compressio m. flexor digitorum profundus, m. flexor pollicis longus ischaemia n. medianus, n. ulnaris kiesések fájdalom, sápadt, hideg tapintatú b r F E F Richard von Volkmann (1830-1889)
A. recurrens radialis A. nutriens radii R. carpalis palmaris R. palmaris superficialis R. carpalis dorsalis (Rete carpale dorsale, Aa. metacarpales dorsales, Aa. digitales dorsales) A. princeps pollicis A. radialis indicis Arcus palmaris profundus (Aa. metacarpales palmares, Rr. perforantes)
A. brachialis Aa. interosseae anterior et posterior A. ulnaris A. radialis A. ulnaris A. radialis : M. brachioradialis A. radialis a foveola radialisban (Fossa tabatiere)
A. recurrens ulnaris (R. anterior et posterior) A. nutriens ulnae A. interossea communis (A. interossea anterior: A. comitans nervi mediani; A. interossea posterior: R. perforans, A. interossea recurrens) R. carpalis dorsalis R. carpalis palmaris R. palmaris profundus Arcus palmaris superficialis
A. interossea communis A. interossea anterior R U U R A. interossea posterior : M. flexor carpi ulnaris
A. brachialis: A. collateralis ulnaris superior A. collateralis ulnaris inferior A. profunda brachii: A. collateralis media A. collateralis radialis A. radialis: A. recurrens radialis A. ulnaris: A. recurrens ulnaris A. interossea recurrens
A. brachialis med. lat. A. ulnaris A. radialis
A. radialis: R. carpalis dorsalis Aa. metacarpales dorsales Aa. digitales dorsales A. ulnaris: R. carpalis dorsalis A. metacarpalis dorsalis A. princeps pollicis R. carpalis dorsalis (A. ulnaris) A. interossea anterior R. carpalis dorsalis (A. radialis)
Aponeurosis palmaris ujjhajlító inak között A. ulnaris (1.) + R. palmaris superficialis (A. radialis) (2.) Aa. digitales palmares communes (3) Aa. digitales palmares propriae (6) A. digitalis propria (1) 37% 35% 13% 2 1
Ujjhajlító inak volaris interosseusok között A. radialis (1.) + R. palmaris profundus (A. ulnaris) (2.) A. princeps pollicis A. radialis indicis Aa. metacarpales palmares (3-4) Rr. perforantes 2 79% 13% 5% 3% 1
A. interossea posterior Rete carpale dorsale A. metacarpalis dorsalis A. digitalis dorsalis A. interossea anterior Rete carpale palmare A. digitalis palmaris communis A. metacarpalis palmaris A. digitalis palmaris propria
VCS= Vena cava superior BCD= Vena brachiocephalica dextra JID= Vena jugularis interna dextra JED= Vena jugularis externa dextra SCD= Vena subclavia dextra PTI= Plexus thyroideus impar / Vena thyroidea inferior BCS= Vena brachiocephalica sinistra JIS= Vena jugularis interna sinistra JES= Vena jugularis externa sinistra SCS= Vena subclavia sinistra zöld nyilak: Angulus venosus sinister (PIROGOV) Ductus thoracicus Angulus venosus dexter (PIROGOV) Truncus lymphaticus dexter SCD JID JED BCD PTI BCS JIS JES VCS VCS
V. cephalica Trigonum deltoideopectorale (MOHRENHEIM) területén a fascia clavipectoralist átfúrva a v. axillarisba ömlik (V. thoracoacromialis) V. basilica Hiatus basilicus V. brachialisba ömlik V. mediana cubiti V. mediana antebrachii V. cephalica antebrachii V. basilica antebrachii Rete venosum dorsale manus (Vv. intercapitulares, Vv. metacarpales dorsales) Arcus venosus palmaris superficialis (Vv. digitales palmares)
Hiatus basilicus C B C B C C B Aspectus dorsalis / ventralis
Vénás s variáci ciók Hiatus basilicus V. mediana cephalica cubiti V. mediana basilica cubiti lat. C B C B C B V. mediana cubiti V. mediana antebrachii med. Rete venosum dorsale manus B C
(BNA: deltoideopectorale) (MOHRENHEIM- ) Sulcus deltopectoralis Fascia clavipectoralis V. cephalica
cephalica (görög kephalos ) fej basilica (latin basilicus) máj (jobb oldali), lép (bal oldali)
Vv. brachiales Vv. ulnares Vv. radiales Vv. interosseae anteriores Vv. interosseae posteriores Arcus venosus palmaris profundus (Vv. metacarpales palmares)
V. subscapularis V. circumflexa scapulae V. thoracodorsalis, V. circumflexa humeri anterior et posterior V. thoracica lateralis Vv. thoracoepigastricae Plexus venosus areolaris Vv. pectorales V. scapularis dorsalis
V. thoracica lateralis Vv. brachiales V. circumflexa humeri posterior V. thoracodorsalis V. thoracoepigastrica
Lympha Vas lymphocapillare Vas lymphaticum (superficiale et profundum) Rete lymphaticum Plexus lymphaticus Truncus lymphaticus Nodus lymphaticus/ lymphoideus (Lymphonodus, Lymphoglandula)
Rete lymphaticum manus 3 alkari köteg: radialis (v. cephalica mentén) ulnaris (v. basilica mentén) median (v. mediana antebrachii mentén) 3 felkari köteg: medialis (Sulcus bicipitalis medialis) alkariak ebbe szed dnek össze dorsomedialis lateralis (Sulcus deltopectoralis) + mély nyiroktörzsek
Nll. cubitales spfc. et profundi Nll. deltopectorales Nll. brachiales (inconstans) Nll. axillares (17-22) Truncus subclavius dexter ( Ductus lymphaticus dexter) Truncus subclavius sinister ( Ductus thoracicus)
N. I. Pirogov (1810-1881)
Nodi lymphatici axillares Nodi lymphatici apicales/ infraclaviculares Nodi lymphatici humerales/ laterales Nodi lymphatici subscapulares/ posteriores Nodi lymphatici pectorales/ anteriores (SORGIUS-csomó a 4. serratuscsipkén) Nodi lymphatici centrales Nodi lymphatici interpectorales Nodi lymphatici deltopectorales Nodi lymphatici brachiales (inconstans) Nodi lymphatici cubitales superficiales et profundi Nodi lymphatici supratrochleares