Seborrhoeás dermatitis, Acne, Rosacea Remenyik Éva
Faggyúmirígy folliculus Arc T vonal Arnosan háromszög Kevesebb: karok, nyak, has Genitoanális régió
Sebum Sárga viszkózus glycerides + zsírsavak / 65% squalene / 10 % gyantaesters / 25 % glycerides free fatty acids (bact.lipases) produció: sok szülés után majd 3-5 hónapig alacsony gyermekkor nagyon sok pubertás kevés = asteatosis / atopy, ichthyosis/ több mint a normálisl = seborrhea / acne, etc./
Seborrheás dermatitis papulosquamous betegség Faggyúban gazdag területeken Pityrosporum ovale lipase releasing inflammatory free fatty acids (FFA) alternative complement pathway immunologiai abnormalitás, complement.
Seborrheás dermatitis aggraváló humiditás, trauma ( vakarás), Szezonális változások emotionalis stress. súlyosság Változó korpa- exfoliativ erythrodermia. Parkinson betegség, AIDS.
Seborrheás dermatitis Pubertás Legkifejezettebb: 40 éves kor körül Csecsemő: koszmó, hajlító fsz-en erythemás infiltráció
Lefolyása Intermittáló, aktív : égés, hámlás, viszketés, alternálva inaktív fázissal Szezonalitás: tél, kora tavasz
Aggraváló gyógyszerek chlorpromazine, cimetidine, arany, griseofulvin, haloperidol, interferon alpha, lithium, methyldopa, phenothiazines, psoralens
Differencial diagnosis Asteatotic Eczema Atopic Dermatitis Candidiasis, Cutaneous Contact Dermatitis, Allergic Contact Dermatitis, Irritant Dermatologic Manifestations of Gastrointestinal Disease Dermatomyositis Drug Eruptions Drug-Induced Photosensitivity Erythrasma Extramammary Paget Disease Glucagonoma Syndrome Impetigo Lichen Simplex Chronicus Lupus Erythematosus, Acute Nummular Dermatitis Pemphigus Erythematosus Pemphigus Foliaceus Perioral Dermatitis Pityriasis Rosea Rosacea Tinea Capitis Tinea Corporis Tinea Cruris Tinea Versicolor
Kezelés Lokális: ketoconazol Kén calcineurin antagositák corticosteroidok (óvatosan, csak a kifejezetten tünetes szakban) Szisztémás ketoconazole (severe or unresponsive) Korpázás ellen Salicylic sav, kátrány, szelénium, cink, kénes sampon
Acne vulgaris Léziók: comedo, papula, pustula, csomó Lokalizáció: arc, mellkas, hát, felkar
Acne vulgaris Frequency: 85-100% Consequence: can cause physical pain and psychosocial suffering scarring Acne fulminans, can be associated with fever, arthritis, and other systemic symptoms.
Comedo -- Lesions may be "open" or "closed," depending on the presence of a visible black tip resulting from defective keratinization. Papule/pustule -- Inflammatory lesions that if large or persistent may lead to permanent scarring. Nodule -- A deep inflammation, >5 mm in size, guaranteed to produce a scar. Lesions are erroneously termed "cysts." In reality, they are abscesses with no cyst wall present. Conglobate lesions -- Grouped nodules connected by sinus tracts present in the severest forms of acne.
Pathomechanism of acne Sebum production, sebocyte 5 alpha reductase (testosterondihydrotestosterone) Androgens estrogen Hyperkeratinization (follicular) Androgens (DHEAS) IL1alpha Propionibacterium acnes Proinlammatory cytokines (IL-12, IL-8, TNFa) Inflammation Primary or secondary
Patomechanizmus Genetikai faktorok Környezeti tényezők androgének Faggyútermelés Folliculáris keratinizáció lipidek citokinek Propionibacterium acnes Gyulladás IgG, lipáz, ROS, kemotaktikus faktorok Citokinek,TLR
primary noninflammatory lesions Clinical findings closed (whitehead) and open (blackhead) comedones secondary inflammatory lesions papules pustules nodules abscesses postinflammatory lesions cysts scars (atrophic, keloidal)
Causes: cosmetic agents, hair pomades medications: steroids, lithium, some antiepileptics, and iodides. endocrine disorders with excess androgens Congenital adrenal hyperplasia, polycystic ovary syndrome, genetic factors
enyhe mérsékelt súlyos comedos papulopustulosus noduláris noduláris Helyi retinoid Helyi retinoid Helyi Antibiotikum Belső antibiotikum helyi retinoid +/- BPO Belső antibiotikum helyi retinoid +/- BPO Belső isotretinoin ELSŐ JAVASLAT
enyhe mérsékelt súlyos comedos papulopustulosus noduláris noduláris azélsav szalicilsav Helyi retinoid Helyi Antibiotikum +/- BPO Belső antibiotikum helyi retinoid +/- BPO vagy azélsav Belső isotretinoin vagy antibiotikum helyi retinoid +/- BPO/ helyi AB Nagydózisú belső AB + helyi retinoid + BPO Alternatív lehetőségek
enyhe mérsékelt súlyos comedos papulopustulosus noduláris noduláris Hormon Hormon Hormon + helyi retinoid +/- BPO/helyi AB/ Azelsav + helyi retinoid +/- BPO/helyi AB + belső AB +helyi retinoid + /- BPO NŐK SZÁMÁRA
enyhe mérsékelt súlyos comedos papulopustulosus noduláris noduláris A tünetmentesség elérése után fenntartó kezelés javasolt: helyi retinoid +/- BPO
Rosacea Rosacea Arci vörösség - flushing Klinikai tünetek: erythema (átmeneti, tartós) teleangiectasia, gyulladásos papulopustulosus eruptiók, acnéhoz hasonló nincs comedo, blepharitis, conjunctivitis rhinophyma: faggyúmirigy és kötőszöveti hyperplasia
Pathogenesis Nincs egyértelmű oki tényező Genetikai faktorok Szisztémás betegségekkel való kapcsolat (gyomor-bél traktus, cholecystopathia, hypertonia) triggerek: diétás (meleg étel, koffein, fűszerek, alkohol) környezeti tényezők (napfény, hőmérséklet ingadozások)
Differencial diagnosis acne vulgaris /comedók/ perioralis dermatitis /telangiect. nincs/ boils /solitary/ drug eruptions /widespread/ seborrheic dermatitis /pustules cammon/ rosacea like tuberculid /histology/ LE PFE
Helyi kezelés metronidazole helyi keratolitikum (eg, benzoyl peroxide, azelain sav) rázókeverék/kén, tetracyclin, erythromycin/ soha ne adjunk : szteoridot! fényvédelem IPL, lézer (teleangiectasia) sebészet /rhinophyma/
Szisztémás kezelés antibioticum (Erythema nem reagál) tetracyclin (250 mg -500 mg/die) Metronidazol erythromycin 500 mg 2/die, doxycycline 50-100 mg /die Retinoid- isotretinoid
Perioralis dermatitis Nőkön gyakoribb (20-45 év ) Bőrtünetek: apró,follicularis vörös papulák, papulovesiculák és papulopustulák erythemás alapon, összefolyó megjelenéssel lokalizáció: főleg perioralisan
Okok Gyógyszer: lokális szteroidok Kozmetikum: Fluort tartalmazó fogkrém; zsírosabb kozmetikumok (vazelin, isopropyl myristate alapanyaggal). Fizikai faktorok: UV fény, hő, szél rontja Mikrobiológiai faktorok: bacteriumok, Candida species??? Egyéb: hormonális tényezők, oralis fogamzásgátlók, gastrointestinalis panaszok Drugs: abuse.
Kezelés Antiacne gyógyszerek Zero-terápia Lokális szteroid kihagyása Desztillált-vizes lemosás Susp. siccans kezdeti rosszabbodás előfordulhat