Ohcat skuvlii Information på nordsamiska

Átírás

1 Sida 0 av 7 Ohcat skuvlii 2019 Information på nordsamiska Don gii leat fuolaheaddji mánnái gii deavdá guhtta jagi dan jagi siste, ozat mánát ovdaskuvlaluohkkái áigodaga ođđajagimánu 15. gitta guovvamánu 15. rádjái. Donnai geas lea mánná skuvllas mas váilot alit luohkat dehe don gii háliidat molsut skuvlla mánnásat dagat dan dán áigodaga. Ovdaskuvlaluohkká lea bákkolaš. Riikkabeaivvit mearridedje skábmamánu 15 beaivve 2017 ahte skuvlageatnegasvuohta lea vuoimmis dan rájis go mánná lea deavdán guhtta jagi. Dan sivas ovdaskuvlaluohkká šaddá bákkolaš buot Ruoŧa mánáide ja buohkat fertejit vázzit skuvlla unnimus logi jagi. Jus don leat easkaboahtán Ruŧŧii ja galggat ohcat skuvlii Stockholmmas? Don gii leat easkaboahtán oahppi fuolaheaddji, ovdaskuvlaluohkás 0vccát luohkkái, geas ii leat skuvlabáiki galggat jorgasit njuolga START Stockholmii. Start Stockholm fuolaha vuostáváldimis, sajáiduhttimis, válmmastalli máhttoárvvoštallamis ja dearvvasvuođaságastallamis.. Easkaboahtán ohppiin dárkkuhuvvo ahte lea áibbas ođas Ruoŧas dehe lea leamas sisačállojuvvon Ruoŧa skuvlii oanit áigge go 4 jagi ( 48 mánu). START Stockholm Hornsgatan 124, plan Stockholm tel e-post: START-mottagning@stockholm.se

2 Sida 1 av 7 Veardit skuvllaid Stockholmmas leat sihke gieldda ja priváhta skuvllat ja don ozat ieš dan skuvlii man háliidat mánnásat. Juohke skuvla de geahččala duhtadit du vuosttassajiohcan molssaeavttu. Eai gieldda eaige priváhtta skuvllat váldde mangelágan oahppimávssu. Gieldda skuvllat eai vuođđut iežaset sisaváldima gárgádusáigái. Dangal sáhttet muhtin priváhtta skuvllat dahkat. Ovdalgo ozat skuvlii sáhtát veardidit Stockholmma skuvllaid. Veardideamis don sáhtát oaidnit skuvlla ohppiid logu ja man duhtivaččat oahppit ja fuolaheaddjit leat skuvllain. Stockholm.se/sokaskola don sáhtát gávdnat ja veardidit Stockholmma skuvllaid. Oza ovdaskuvlaluohkkái molssaeaktun 1-9 luohkáide Don ozat skuvlasajusteami e-bálvalusa dehe skovi bakte áigodaga ođđajagimánu 15. gitta guovvamánu 15. rádjái. Daidda priváhtta skuvllaide mat eai leat mielde e-bálvalusas don válddát ieš oktavuođa. Liŋka e-bálvalussii sihke skovi don gávnnat. Bálvalusas Hitta och jämför grundskolor mii lea don sáhtát oaidnit maidda skuvllaide sáhttá ohcat(sihke gieldda ja priváhtta) áigodaga ođđajagimánu 15. gitta guovvamánu 15. rádjái. Stockholm.se/sokaskola leat filmmat jorgaluvvon máŋggaide gielaide mot sáhttá ohcat skuvlii Stockholmma gávpogis. Oza golmma skuvlii Dus lea vejolašvuohta ohcat golmma skuvlii mat leat čadnojuvvon Stockholmma gávpoga skuvlaohcanbálvalussii. Lea dehálaš ahte dagat golbma válljema vai du mánnái stuorimus vejolaš viidodagas sáhttá fállojuvvot báiki skuvllas man don fuolaheaddjin háliidat. Ovdamearka: Jus it oaččo du vuosttasválljema báikeváni geažil, gieđahallo du nubbiválljen ovttas eará fuolaheddjiid vuosttasválljema olis dan ohccon skuvlii. Man stuora vejolašvuohta mus lea oažžut dan skuvlla man lean sávvan mánnásan? Guovvamánu 15 beaivve mii diehtit man stuora ohcandeaddu lea skuvllaide ja dan maŋŋel skuvllain álggahuvvo bargu geahččaleapmi duhtadit buot fuolaheddjiid skuvlasávaldaga. Jus skuvla oažžu eanet ohcciid go das lea sadji, skuvllas lea válljenárttat geat galget oažžut sajiid. Njukčamánu 15. beaivve oaččut dieđu man skuvlii du mánnái fállojuvvo sadji. Priváhta skuvllain sáhttet leat eará áiggit sisaváldimii.

3 Sida 2 av 7 Jus du mánná ii oaččo saji skuvlii masa leat ohcan didjiide fállojuvvo sadji skuvlii Stockholmma gávpoga sisaváldin njuolggadusaid jelgii. Dutnje ii leat dáhkiduvvon sadji skuvlii mii lea buot lagamus ruovttu. Gii sáhttá ohcat e-bálvalusa bakte? Fuolaheaddji: mánnái/oahppái gii lea sisačálihuvvon Ruŧŧii, gii lea sisačálihuvvon seamma čujuhusas go mánná/oahppi sihke sus lea e-legitimašuvdna, ovdamearkka dihte Báŋko ID, Liŋkka e-bálvalussii Söka skola Stockholm don gávnnat. Dušše fuolaheaddji gii lea sisačálihuvvon seamma čujuhussii go mánná sáhttá ohcat e-bálvalusas. Ohcamuš sáhttá rievdaduvvot guovvamánu 15 beaivvi rádjái. Skuvlaohcanáigodaga maŋŋel don it sáhte šat logget sisa ovdal njukčamánu 15. beaivve. Dalle don sáhtát oaidnit man skuvlii du mánnái lea fállon sadji. Fuolaheaddji gii lea sisačálihuvvon eará čujuhussii go mánná, sáhttá logget sisa ja oaidnit ohcamuša man nubbi fuolaheaddji lea šadden sisa. Sisačálihuvvon čujuhussan rehkenasto dat čujuhus gos du mánná lea sisačálihuvvon maŋemus guovvamánu 15. beaivve. Vuogádat beaiváduvvo oktii vahkus ođđa čujuhusain. Fuolaheaddji gii lea sisačálihuvvon eará čujuhussii go mánná sáhttá ohcat skoviin. Ohcamuš skoviin Jus dus ii leat vejolaš ohcat e-bálvalusa bakte sáhttá ohcat skoviin áramus ođđajagimánu 15. beaivve. Ohcanskovi don gávnnat. Ohcanskovvi sáddejuvvo Söka skola, Kontaktcenter Stockholm Box 6061, KISTA(čujuhusa gávnnat skovis) dehe guđđojuvvo njuolga Oahpahushálddahusa doaimmahahkii Hantverkargatan 2F Stockholm. Fuomáš ahte skovvi ferte ollet Söka skola Oktavuođaguovddážii maŋemus guovvamánu 15.beaivve vai dan geargá registreret ovdal skuvlaohcanáigodaga nohkkama. Fuolaheaddji geas mánát/oahppit gullojit vuolábeale surggiide ferte ohcat skoviin: Fuolaheaddji mánnái, geas váilot persovdnadieđut Fuolaheaddji mánnái geas lea suddjejuvvon identiteahtta Fuolaheaddji, geas lea badjelagat mánná gii galgá ohcat ovdaskuvlaluohkkái

4 Fuolaheaddji geas váilot persovdnadieđut dehe lea suddjejuvvon identiteahtta Sida 3 av 7 Maid fuolaheaddji gii lea sisačálihuvvon eará čujuhussii go mánná/oahppi ferte ohcat skoviin jus son háliida eará skuvllaid.. Sajusteapmi skuvlii- goralaš lahkaguovlu Oaivenjuolggadus lea ahte mánná/oahppi galgá sajustuvvot dan skuvlii gos fuolaheaddji sávvá ahte mánná/oahppi galgá vázzit. Juohke skuvla geahččala deavdit du vuosttasválljema. Dat ii oaččo goitge dagahit ahte eará máná vuoigadahtton gáibádus sajusteapmi skuvlii ruovttu lahkosis hilgojuvvo. Stockholmma gávpot váldá danin vuhtii lahkaprinsihpa gos vulgo das mii gohčoduvvo Goralaš lahkaguovlu. Dat mearkkaša ahte jus A ja B máná fuolaheaddjit leaba ohcan seamme skuvlii ja beare ovtta mánnái sáhttá fállojuvvot sadji, mihtiduvvo máná mátki sihke ohccon skuvlii ja molssaeakto skuvlii. Mátki molssaeakto skuvlii unniduvvo ohccon skuvlla mátkkis. Mánná gii oažžu alimus árvvu rehkenastimis oažžu báikki. Skuvlamátkin adnojuvvo gaska ruovttu ja skuvlla gaskkas vázzin- ja sihkkelluottaid- ii loddegeaidnu dehe fárolaštrafihkain. Stockholmma gávpogis ráddjejit lahkaguovlu oahppái ovdaskuvllas ja 1-3 luohkáin 2 km vázzingaska skuvlii, 4-6 luohkáin 3 km vázzingaska ja 7-9 luohkáin 4 km vázzingaska. Skuvlageatnegasvuođagoziheaddji skuvla galgá fuolahit guovllu oahppit ollašuhttet iežaset skuvlavázzima ja fállojuvvo sajusteapmi skuvlii Stockholmma gávpoga sisaváldinnjuolggadusaid ja lahkosis definišuvnna jelgii. Dat ii goit mearkkaš ahte du mánnái lea dáhkiduvvon sadji doppe, muhto dušše ahte dat skuvllas lea vástu ahte mánnái fállojuvvo sajusteapmi lahkaprinsihpa jelgii. Sisaváldinnjuolggadusat ovdaskuvlaluohkkái Jus jearru lea stuorit go várrejuvvon sajit ohccon skuvlii, heivehuvvo čuovvovaš válljenvuođut addojuvvon ortnegis: 1. Mánná geas lea dárbu sierra pedagogalaš dehe sosiála lunddot doarjagii geas lea dárbu sajustuvvot dihto skuvlaovttadahkii. 2. Mánná gii orru 2 kilomettara vázzingaskkas ja geas leat oappážat geat vázzet ovdaskuvlaluohkás dehe 1-3 luohkás

5 Sida 4 av 7 áigeguovdilis skuvllas dan skuvlajagi mánná galgá álgit. Mánná ferte orrut seamma sisačálihuvvončujuhusas 3. Mánná geas lea riekti ovdaskuvlaluohká sadjái 4. Mánná gii deavdá 5 jagi áigeguovdilis skuvlajagi ja gii háliida álgit ovdaskuvlaluohkkái 5. Mánná gii orru eará gielddas Sisaváldinnjuolggadusat vuođđoskuvlla 1-9 luohkáide Jus jearru lea stuorit go várrejuvvon sajit ohccon skuvlii, heivehuvvo čuovvovaš válljenvuođut addojuvvon ortnegis: 1. Oahppi geas lea dárbu sierra pedagogalaš dehe sosiála lunddot doarjagii geas lea dárbu sajustuvvot dihto skuvlaovttadahkii 2. Ohppiin geas lea riekti sadjái 1-9 luohkáin 3. Oahppit geat orrot eará gielddas. Luvvolat vuođđoskuvllat.válljenvuorustusat dehe sisaváldinnjuolggadusat leat muhtumin sierraláganat luovos skuvllain. Dábálepmošat leat vuordináiggit ja oappášovdasadji. Váldde oktavuođa dan luovos skuvlii mas háliidat diehtit makkár válljenvuođustusat leat vuoimmis doppe. Don dárbbahat diehtit galgágo ohcamuša dahkat Stockholmma gieldda bakte vai njuolga luovos skuvlii. Danin lea dehálaš ahte válddát oktavuođa dan luovos skuvllain beroškeahttá leatgo čužžon sin gárgadasas dehe it. Dus lea iežas vástu sihkkarastit namuhat gullevaš skuvllaid iežat ohcamušas, mat dat leat don gávnnat. Oahppit, geain lea dárbu sierra doarjagii Du mánás lea riekti doarjagii skuvllas. Doarjja galgá ordnejuvvot oahppi dárbbu ja eavttuid jelgii ja galgá vuosttažin addot dan jovkui dehe luohkkái masa mánná gullo. Buot skuvllain lea geatnegasvuohta addit dán doarjaga. Vuođđosierraskuvla

6 Sida 5 av 7 Buot fuolaheaddjit galget ohcat skuvlla beroškeahttá skuvlavuogádagas gos mánná galgá vázzit. Mánná gii ovdánanhehttejumi dihte ii bastte olahit vuođđoskuvlla máhttogáibádusaid lea vejolašvuohta lohkat vuođđosierraskuvlla oahppoplána jelgii sierra mearrádusa vuođul. Vuođđosierraskuvla lea vuosttas luohká rájis. Don logat eanet skuvlaforpmas Doppe don sáhtát maid gávdnat ja veardidit vuođđosierraskuvllaid. Don beasat oaidnit leago skuvla friddja vai gieldda skuvla ja gos dat lea. Sisaváldindiehtu ja nannejuvvon sadji Njukčamánu 15. beaivvis sáhtát čállit sisa e-bálvalussii ja oaidnit man skuvlii dutnje lea fállojuvvon sadji. Lea dehálaš ahte nannet saji nu ahte várrejuvvo du mánnái. Dan don dagat juogo vuolláičállimiin sisaváldindieđu njuolga e- bálvalussii maŋŋel 15. Njukčamánu dehe čállit vuollái sisaváldindieđu ja sáddet ruovttoluotta dan skuvlii mii galgá oažžut dan vuolláičállojuvvon sisaváldindieđu maŋemus cuoŋománu 1. beaivve. Fuolaheaddji galgá čállán dan vuollái. Jus leat guokte fuolaheaddji, goabbežagat galgaba vuolláičállit dan dehe signeret e-bálvalusas. Jus leat reaissus don sáhtát addit váldegirjji soapmásii vai čállá vuollái sisaváldindieđu. Jus gieldibehtet saji dehe vástádus ii boađe sisa áiggil, sadji sáhttá fállojuvvot eará oahppái. Du mánná sáhttá sajustuvvot máŋgga luovos skuvlii mat eai leat gullevaččat Söka skola Stockholmii ja seamma áiggi don sáhtát lohpidit sadjái mii lea gullevaš skuvllas. Dohkkehuvvon sadji ii leat čadnojuvvon. Muhto loahpas don fertet mearridit saji, daningo du mánná ii sáhte leat čállon seamma áiggi máŋgga skuvlii Jus gáđat iežat skuvlasávaldaga go du mánná lea ožžon sajuštusa don válddát aktavuođa dainna skuvllain gosa háliidat molsut. Doppe rektor mearrida leago vejolaš váldit vuostá du máná. Easka go ođđa skuvla lea ilmmuhan ahte sáhttá váldit vuostá máná, don dieđihat dan skuvlii gos mánná vázzá, ahte sii sáhttet sihkut eret saji. Mearrádus skuvlasajusteamis lea mearriduvvon skuvlalága 10 kap. 30 st. 1 dehe 9 kap. 15 st.1 mielde. Oaivenjuolggadus lea ahte oahppái galgá addot báiki dan skuvlii masa fuolaheaddji háliida. Sávaldat báikkis ii oaččo guođđit fuobmákeahttá eará máná vuoigadahtton gáibádusa sajustit saji skuvlaovttadahkii lahka ruovttu. Jus jearru lea stuorit go fállojuvvon báikkit ohccon

7 skuvllas heivehuvvo Stockholmma gávpoga mearriduvvon válljenvuođustusat( geahča ). Sida 6 av 7 Oahppit geat orrot eará gielddas ja váldo gieldda vuođđoskuvlii olggobealde ruovttugieldda, váldo sisa jahkái gearddiinis( Skuvlaláhka 10 kap. 28) Jus it oaččo saji mange ohccon skuvlii Jus it oaččo saji ovttange dain skuvllain gosa leat ohcan ja du mánná galgá álgit ovdaskuvlaluohkkái molssaeaktun váilu alit luohká su dálá skuvllas dutnje váldojuvvo aktavuohta ja fállojuvvo sajustus skuvlii ruovttu lahkosis..stockholmma gávpogis ráddjejit lahkaguovlu oahppái ovdaskuvllas ja 1-3 luohkáin 2 km vázzingaska skuvlii, 4-6 luohkáin 3 km vázzingaska ja 7-9 luohkáin 4 km vázzingaska. Skuvlaálgin Skuvllat dieđihit goas čakčalohkanbadji álgá. Jus háliidat váidalit go it ožžon dan skuvlla man ohcet Váidaleapmi: Mearrádus 9 kap. 15 dehe 10 kap. 30 skuvlalága jelgii oažžu váidalit Hálddahusriektái lágalašgeahččaleapmái 10 kap. 8 jelgii gielddalágas. Vejolaš váidaleamis jorgasat njuolga Stockholmma Hálddahusriektái iežat čállosiin. Váidaleapmi ferte boahtán hálddahusriektái maŋemus golbma vahku maŋŋel go sisaváldindiehtu lea sáddejuvvon. Go lea jearaldat sajusteamis luovos skuvlii don jorgasat njuolga dan skuvlla beallái. Friddjaáiggeruoktu ja eará skuvlaerenomáš válljen Friddjaáiggeruovttus dehe friddjaáiggekluppas du mánná sáhttá leahkit ovdal ja maŋŋel skuvlabeaivvi skuvlafriddja oasi. Don it oza friddjaáiggesaji skuvlii ohcama oktavuođas. Skuvla gosa du mánná lea váldon boahtá dieđihit mot don oaččut saji skuvlla friddjaáiggeruktui. Friddjaáiggeruoktu lea eaktodáhtolaš muhto dat máksá. Du mánás lea riekti oažžut saji friddjaáiggeruktui 6 ja 9 jagi gaskkas, dan áigge go don váhnen barggat dehe vázzát skuvlla. Seamma lea vuoimmis jus don leat bargguheapme, dan áigge go ozat barggu. Mánás lea riekti friddjaáiggesadjái váhnenluomu áigge unaoappáža riegádeame dihte.

8 Sida 7 av 7 Njealját luohká rájis du mánná sáhttá leahkit mielde friddjaáiggekluppas. Dat lea rabas friddjaáigedoaibma mánáide 10 ja 12 jagi gaskkas. Mánná geas lea eará eatnigiella go ruoŧagiella oažžu vejolašvuođa ovddidit sihke ruoŧagiela ja iežas eatnigiela. Jus du mánná dárbbaha eatnigieloahpahusa, oahpahusa unnitlogugielas ja B- gielas jno don almmuhat dan skuvllas dan oktavuođas go du mánná lea sisaváldon. Dat guoská maid Oahppi válljema ja eará válljemiid mat leat mihtilmasat juste dan skuvlii. Leatgo dus jearaldagat skuvlii ohcama oktavuođas? Jus diehtojuohkin ii atte vástádusa du jearaldagaide skuvlla ohcamis leage buorre ja riŋges Stockholmma gávpoga Oktavuođaguovddážii telefovdna Seamma guoská jus it leat ožžon mangelágan dieđu njukčamánu 15. beaivve sisaváldimis,