KOROM ERIK * A magyar kis- és középvállalkozások az Európai Unióban

KOROM ERIK * A magyar kis- és középvállalkozások az Európai Unióban A K K V m i n t e g y 9 9 % á t t e s z i k k i a z E u r ó p a i U n i ó o r s z á g a i b a n m ű k ö d ő v á l l a l k o z á s o k k ö z ü l. A z e u r ó p a i g a z d a s á g s z í v é t j e l e n t ő v á l l a l k o z á s o k m e g h a t á r o z ó t é n y e z ő k a g a z d a s á g i n ö v e k e d é s i, i n n o v á c i ó s, v e r s e n y k é p e s s é g é s f o g l a l k o z t a t á s i m u t a t ó s z á m a i b a n. E n n e k k ö v e t k e z t é b e n e l k e r ü l h e t e t l e n, h o g y a K K V s z e k t o r é r d e k e i K ö z ö s s é g i s z i n t e n i s f i g y e l e m b e v é t e l r e k e r ü l j e n e k. E n n e k e g y i k n y o m a f e d e z h e t ő f e l a z E u r ó p a i C h a r t á b a n l e f e k t e t e t t G o n d o l k o d j u n k k i c s i b e n s z l o g e n n e l i l l e t e t t i n t é z k e d é s e k n e k. E b b e n a s z e k t o r b a n m ű k ö d ő v á l l a l k o z á s o k m é r e t é b ő l a d ó d ó n e h é z s é g e k e l l e n t é t e l e z é s é r e a l k o t t a m e g a z E u r ó p a i U n i ó a K K V t á m o g a t á s i i n t é z k e d é s e i t, ú g y m i n t a p é n z a l a p o k h o z v a l ó h o z z á f é r é s, a d ó z á s i k é r d é s e k, k u t a t á s, i n f o r m á c i ó t e c h n o l ó g i a é s v á l l a l a t i k o m m u n i k á c i ó. A K K V o k f o g a l m á n a k m e g a l k o t á s a n a g y b a n h o z z á j á r u l t a h h o z, h o g y a K K V s z á m á r a n y ú j t a n d ó t á m o g a t á s o k a m e g f e l e l ő h e l y r e k e r ü l j e n e k. A z E u r ó p a i K ö z ö s s é g e g y s é g e s e l h a t á r o l á s t v e z e t e t t b e, e l s ő s o r b a n l é t s z á m m u t a t ó k r a é p í t v e. K i s v á l l a l k o z á s o k k a t e g ó r i á j á b a s o r o l j á k a m a x i m u m 4 9 f ő v e l, k ö z é p v á l l a l k o z á s o k k ö r é b e p e d i g a l e g f e l j e b b 2 4 9 f ő v e l d o l g o z ó v á l l a l a t o k a t. A k i s v á l l a l k o z á s o k k ö r é n b e l ü l m e g k ü l ö n b ö z t e t i k m é g a 1 0 f ő a l a t t i m i k r o v á l l a l k o z á s o k a t é s e c s o p o r t b o n b e l ü l a z a l k a l m a z o t t n é l k ü l i, ö n f o g l a l k o z t a t ó c é g e k e t. E z e k e t a k a t e g ó r i á k a t a h a z a i s z a b á l y o z á s 1 i s á t v e t t e a z z a l a k i e g é s z í t é s s e l, h o g y a z e g y e s k a t e g ó r i á k h o z é r t é k m u t a t ó k a t ( á r b e v é t e l, m é r l e g f ő ö s s z e g ) é s e g y f ü g g e t l e n s é g i k r i t é r i u m o t ( á l l a m v a g y a z ö n k o r m á n y z a t 2 5 % o t m e g n e m h a l a d ó r é s z e s e d é s e ) r e n d e l t. A k i s é s k ö z é p v á l l a l k o z á s o k r ó l, f e j l ő d é s ü k t á m o g a t á s á r ó l s z ó l ó t ö r v é n y b e n m e g h a t á r o z o t t a k s z e r i n t 2 0 0 5. j a n u á r 1 j é t ő l K K V n a k m i n ő s ü l a z a v á l l a l k o z á s, a m e l y n e k : * B G F P é n z ü g y i é s S z á m v i t e l i F ő i s k o l a i K a r, S z á m v i t e l i T a n s z é k, f ő i s k o l a i a d j u n k t u s. 1 2 0 0 4. é v i X X X I V. t ö r v é n y

68 EU WORKING PAPERS 1/2006 a ) ö s s z e s f o g l a l k o z t a t o t t i l é t s z á m a 2 5 0 f ő n é l k e v e s e b b, é s b ) é v e s n e t t ó á r b e v é t e l e l e g f e l j e b b 5 0 M E U R n a k m e g f e l e l ő f o r i n t ö s s z e g, v a g y m é r l e g f ő ö s s z e g e l e g f e l j e b b 4 3 M E U R n a k m e g f e l e l ő f o r i n t ö s s z e g. A K K V k a t e g ó r i á n b e l ü l k i s v á l l a l k o z á s n a k m i n ő s ü l a z a v á l l a l k o z á s, a m e l y n e k : a ) ö s s z e s f o g l a l k o z t a t o t t i l é t s z á m a 5 0 f ő n é l k e v e s e b b, é s b ) é v e s n e t t ó á r b e v é t e l e v a g y m é r l e g f ő ö s s z e g e l e g f e l j e b b 1 0 M E U R n a k m e g f e l e l ő f o r i n t ö s s z e g. A K K V k a t e g ó r i á n b e l ü l m i k r o v á l l a l k o z á s n a k m i n ő s ü l a z a v á l l a l k o z á s, a m e l y n e k : a ) ö s s z e s f o g l a l k o z t a t o t t i l é t s z á m a 1 0 f ő n é l k e v e s e b b, é s b ) é v e s n e t t ó á r b e v é t e l e v a g y m é r l e g f ő ö s s z e g e l e g f e l j e b b 2 M E U R n a k m e g f e l e l ő f o r i n t ö s s z e g. A magyar gazdaság vállalati méretstruktúrája az 1940-es évek végéig, a kommunista hatalomátvételig hasonló volt a természetes folyamatként más piacgazdaságokban is kialakult struktúrához. A II. világháború utáni gyors helyreállítás első éveiben nagyjából ezek az arányok maradtak jellemzőek, de azután a kommunista hatalomátvétel a magánszektor rövid idő alatt szinte teljesen felszámolta. Ennek lassú feltámadása, először a»második gazdaság«formájában, csak a gazdaság fokozódó nehézségei nyomán indult meg és engedte a magánszektor és a kisvállalatok valamelyes térnyerését. 1 A r e n d s z e r v á l t á s k ü s z ö b é n, 1 9 8 9 v é g é n a s t a t i s z t i k a 3 5 9 9 9 7 v á l l a l k o z á s t r e g i s z t r á l t. A v á l l a l k o z á s o k t ú l n y o m ó r é s z e e g y é n i ( n a g y h á n y a d á b a n m e l l é k f o g l a l k o z á s ú e g y é n i ) v á l l a l k o z á s v o l t. A k ö z é p é s n a g y v á l l a l a t o k s z á m a r á n y a n é h á n y é v a l a t t t o v á b b c s ö k k e n t, a z o n b a n a z i g a z i v á l t o z á s t a g a z d a s á g i t á r s a s á g o k s z á m á n a k i g e n g y o r s n ö v e k e d é s e, a g a z d á l k o d á s i f o r m á k s z e r i n t i m e g o s z l á s m ó d o s u l á s a é s a z e g y e s k a t e g ó r i á k b a t a r t o z ó k f o g l a l k o z t a t o t t s á g h o z é s b r u t t ó h a z a i t e r m é k h e z v a l ó h o z z á j á r u l á s á n a k e r ő t e l j e s e l t o l ó d á s a j e l e n t e t t e. A r e g i s z t r á l t v á l l a l k o z á s o k s z á m a ( b e l e é r t v e a t á r s a s é s a z e g y é n i v á l l a l k o z á s o k a t i s ) a m a g y a r g a z d a s á g b a n 1 9 9 4 v é g é r e m e g h a l a d t a a z e g y m i l l i ó t. A r e n d s z e r v á l t á s t k ö v e t ő e l s ő é v e k b e n a p i a c g a z d a s á g r a v a l ó á t á l l á s t k o m o l y v i s s z a e s é s m e l l e t t h a l a d t e l ő r e é s a k o r á b b i v i r t u á l i s t e l j e s f o g l a l k o z t a t á s ö s s z e o m l á s á v a l, h a t a l m a s m u n k a h e l y v e s z t é s s e l j á r t. A f o g l a l k o z t a t o t t a k s z á m a 1 9 9 0 é s 1 9 9 6 k ö z ö t t t ö b b, m i n t m á s f é l m i l l i ó v a l, 5 2 0 1 e z e r r ő l 3 6 0 5 e z e r r e c s ö k k e n t. A k o r á b b i á l l a m i v á l l a l a t o k n á l m e g s z ű n t m u n k a h e l y e k n e k c s a k k i s e b b r é s z é t p ó t o l t á k a l é t r e j ö t t k i s é s k ö z é p v á l l a l k o z á s o k. A b r u t t ó h a z a i t e r m é k t ö b b é v i c s ö k k e n é s u t á n 1 9 9 4 t ő l k e z d e t t n ö v e k e d n i. ( A z 1 9 9 0 é v i G D P é r t é k é t c s a k 1 9 9 9 b e n s i k e r ü l t m e g h a l a d n i 2, 7 % k a l. ) A f o g l a l k o z t a t o t t a k s z á m á n a k m e g o s z l á s a i l y e n k ö r ü l m é n y e k k ö z ö t t a l a k u l t á t g y ö k e r e s e n. A v á l l a l k o z á s o k s z á m á n a k a l a k u l á s á b a n a z u t ó b b i é v e k ( 1 9 9 8 2 0 0 4 ) a d a t s o r a i b a n m á r c s a k k i s m é r t é k ű ( é v r ő l é v r e 2 % a l a t t i ) n ö v e k e d é s m u t a t k o z i k. A 2 0 0 4. é v v é g i a d a t o k a l a p j á n a r e g i s z t r á l t v á l l a l k o z á s o k s z á m a 9 3 1 9 7 7, e b b ő l 4 4 9 2 0 9 a t á r s a s v á l l a l k o z á s ( k k t., b t., k f t. r t., s z ö v e t k e z e t ). E z t a z á l l a p o t o t a t á r s a s v á l l a l k o z á s o k s z á m á n a k 4 5 % o s é v e s n ö v e k e d é s e ( 1 9 9 8 r ó l 2 0 0 4 r e 3 2, 3 3 % o s ) é s a z e g y é n i v á l l a l k o z á s o k s z á m á n a k 1 9 9 8 r ó l 2 0 0 1 r e t ö r t é n ő 1, 1 7 % o s n ö v e k e d é s e, m a j d a z a z t k ö v e t ő k ö z e l 2 % o s c s ö k k e n é s e e g y ü t t e s e n e r e d m é n y e z t e. 1 R o m á n Z o l t á n : K i s é s k ö z é p v á l l a l k o z á s o k a m a g y a r g a z d a s á g b a n, K S H 2 0 0 2.

A z KOROM E.: A MAGYAR KIS- ÉS KÖZÉPVÁLLALKOZÁSOK AZ EURÓPAI UNIÓBAN 69 A VÁLLALKOZÁSOK SZÁMÁNAK MEGOSZLÁSA I g e n e l t é r ő k é p e t k a p u n k, h a a v á l l a l k o z á s o k a l a k u l á s á t a k á r g a z d a s á g i f o r m a, m é r e t v a g y a z e g y e s g a z d a s á g i á g a k k ö z ö t t i m e g o s z l á s a a l a p j á n t o v á b b v i z s g á l j u k. 1. ábra A regisztrált vállalkozások számának megoszlása gazdasági forma szerint 1. ábrából k i o l v a s h a t ó, h o g y a z e g y é n i v á l l a l k o z á s o k é s a b e t é t i t á r s a s á g o k a d j á k a v á l l a l k o z á s o k t ö b b, m i n t 7 0 % á t. A m e g o s z l á s é r t é k e l é s é n é l f i g y e l e m b e k e l l v e n n i, h o g y a z e g y é n i v á l l a l k o z á s o k é s a b e t é t i t á r s a s á g o k n a g y o b b h á n y a d a m e l l é k f o g l a l k o z á s ú v a g y n y u g d í j m e l l e t t i v á l l a l k o z á s k é n t k e r ü l t m e g a l a p í t á s r a. A t á r s a s v á l l a l k o z á s o k m e g o s z l á s á t t e k i n t v e a v i z s g á l t i d ő s z a k b a n a k ö z k e r e s e t i t á r s a s á g o k é s a b e t é t i t á r s a s á g o k a r á n y a k i s m é r t é k b e n c s ö k k e n t ( 2, 1 0 % r ó l 1, 7 3 % r a, i l l e t v e 5 0, 1 8 % r ó l 4 8, 9 6 % r a ), m í g a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k é k i s m é r t é k b e n e m e l k e d e t ( 4 4, 5 5 % r ó l 4 6, 8 8 % r a ). E z a z a r á n y v á l t o z á s a z o n b a n c s a k a k ö z k e r e s e t i t á r s a s á g o k n á l j e l e n t s z á m s z e r ű c s ö k k e n é s t. A r e g i s z t r á l t v á l l a l k o z á s o k a t t e k i n t v e 2 0 0 0 r ő l 2 0 0 2 r e a k ö z k e r e s e t i t á r s a s á g o k s z á m a m i n d ö s s z e 1 4 8 d b b a l c s ö k k e n t, e z z e l s z e m b e n a b e t é t i t á r s a s á g o k é 3 0 8 8 7 d b b a l, a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k é 4 2 6 8 7 d b b a l e m e l k e d e t t! Í g y a 2 0 0 4. d e c e m b e r 3 1 i á l l a p o t a l a p j á n a v á l l a l k o z á s o k 5 1, 9 0 % a e g y é n i, 4 8, 1 0 % a t á r s a s v á l l a l k o z á s k é n t r e g i s z t r á l t á k. A v á l l a l k o z á s o k s z á m á n a k a l a k u l á s á t v i z s g á l v a k i e m e l e n d ő, h o g y j e l e n t ő s e l t é r é s m u t a t k o z i k a r e g i s z t r á l t é s a m ű k ö d ő v á l l a l k o z á s o k s z á m a k ö z ö t t. A t é n y l e g e s e n m ű k ö d ő v á l l a l k o z á s o k a t c s a k 1 9 9 5 b e n k e z d t é k m e g f i g y e l n i. 1 9 9 5. d e c e m b e r 3 1 é n 5 7, 5 s z á z a l é k v o l t a m ű k ö d ő v á l l a l k o z á s o k a r á n y a. E z a z a r á n y s z á m a k ö v e t k e z ő é v e k b e n e m e l k e d e t t é s 7 5 8 0 % k ö r ü l s t a b i l i z á l ó d o t t.

% % 4 2 % 7 70 EU WORKING PAPERS 1/2006 A t o v á b b i a k b a n a K S H á l t a l ö s s z e g y ű j t ö t t a z o n t á r s a s v á l l a l k o z á s o k a d a t a i r a f ó k u s z á l o k, a m e l y e k a t á r s a s á g i a d ó b e v a l l á s u k a t h i á n y t a l a n u l t ö l t ö t t é k k i 1. A t o v á b b i a k b a n b e m u t a t á s r a k e r ü l ő a d a t o k é s m e g á l l a p í t á s o k a 1 9 9 9. é s 2 0 0 2. é v i m é r l e g, e r e d m é n y k i m u t a t á s é s l é t s z á m a d a t o k a l a p j á n k e r ü l t e k k i d o l g o z á s r a. 1. táblázat A vizsgált szervezetek és a foglalkoztatottaik száma M e g n e v e z é s 1 9 9 9 2 0 0 0 2 0 0 1 2 0 0 2 S z e r v e z e t e k s z á m a 2 6 4 5 0 0 2 8 1 9 4 8 3 0 3 1 7 0 2 9 5 5 6 1 K e t t ő s 1 3 6 1 2 9 1 4 3 9 4 1 1 7 6 7 0 7 1 9 5 9 2 6 E g y s z e r e s 1 2 8 3 7 1 1 3 8 0 0 7 1 2 6 4 6 3 9 9 6 3 5 F o g l a l k o z t a t o t t a k f ő 2 1 0 8 2 3 1 2 1 8 3 5 8 2 2 1 5 9 6 8 8 2 1 6 3 8 5 8 K e t t ő s 1 9 2 5 2 3 1 1 9 9 4 4 7 4 1 9 9 0 4 8 7 2 0 2 3 6 4 9 E g y s z e r e s 1 8 3 0 0 0 1 8 9 1 0 8 1 6 9 2 0 1 1 4 0 2 0 9 1 9 9 9 é s 2 0 0 2 k ö z ö t t a k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k a r á n y a 5 1, 4 7 % r ó l 6 6, 2 9 % r a e m e l k e d e t t, a m i t a s z á m u k 5 9 7 9 7 d a r a b o s n ö v e k e d é s e é s a z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k s z á m á n a k 2 8 7 3 6 d a r a b o s c s ö k k e n é s é n e k e g y ü t t e s h a t á s a e r e d m é n y e z e t t. A f o g l a l k o z t a t o t t a k l é t s z á m a a v i z s g á l t i d ő s z a k b a n c s a k 2, 6 4 % k a l e m e l k e d e t t a z a d a t b á z i s b a n s z e r e p l ő v á l l a l k o z á s o k 1 1, 7 4 % o s n ö v e k e d é s é v e l s z e m b e n. 2 0 0 2 b e n 1 9 5 9 2 6 k e t t ő s é s 9 9 6 3 5 e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő v á l l a l k o z á s ö s s z e s e n 2 1 6 3 8 5 8 f ő t f o g l a l k o z t a t o t t. E n n e k 9 3, 5 2 % á t, a z a z 2 0 2 3 6 4 9 f ő t a k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k a l k a l m a z t a k. A z a l k a l m a z á s b a n á l l ó k s z á m á n a k a l a k u l á s á t t e k i n t v e m e g f i g y e l h e t ő, h o g y m í g 1 9 9 9 h e z k é p e s t a k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő v á l l a l k o z á s o k s z á m a 4 3, 9 3 % k a l n ő t t, a d d i g a f o g l a l k o z t a t o t t a k s z á m a c s a k 5, 1 1 % k a l. A z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k e s e t é b e n a v á l l a l k o z á s o k s z á m á n a k 2 2, 3 9 % o s c s ö k k e n é s e a f o g l a l k o z t a t o t t a k 2 3, 3 8 % o s c s ö k k e n é s é t e r e d m é n y e z t e. M é g s z e m b e t ű n ő b b a d a t o t k a p u n k, h a a z e g y v á l l a l k o z á s r a j u t ó f o g l a l k o z t a t o t t a k s z á m á t v i z s g á l j u k m e g. A k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k e s e t é b e n a z e g y v á l l a l k o z á s r a j u t ó f o g l a l k o z t a t o t t a k s z á m á n a k m u t a t ó j a 1 9 9 9 b e n 1 4, 1 4, m í g 2 0 0 2 b e n 1 0, 3 3. A z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k e s e t é b e n a m u t a t ó a l i g v á l t o z o t t ( 1, 4 3 r ó l 1, 4 1 r e ). A b e f e k t e t e t t e s z k ö z ö k 2 0 0 2. é v i b e s z á m o l ó k b a n s z e r e p l ő ö s s z e g e 1 7 7 8 1 1 2 8 M F t, a m e l y n e k 9 8, 8 9 % a a k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k k ö n y v e i b e n s z e r e p e l t. E b b ő l 7 8 3 7 4 7 4 M F t o t a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k, 9 1 1 3 4 0 3 M F t o t a r é s z v é n y t á r s a s á g o k é s 3 2 6 4 0 3 M F t o t a j o g i s z e m é l y i s é g n é l k ü l i g a z d a s á g i t á r s a s á g o k m u t a t t a k k i. A b e f e k t e t e t t e s z k ö z ö k é r t é k e, m e l y n e k a r á n y a a m é r l e g f ő ö s s z e g é h e z v i s z o n y í t v a 3 9 % é s 6 6 % k ö z ö t t a l a k u l t 2 a v i z s g á l t v á l l a l k o z á s i f o r m á k 2 0 0 2. é v i m é r l e g é b e n ( a k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k r e ö s s z e s í t v e e z a z a r á n y 5 5 % ) 1 9 9 9 r ő l 2 0 0 2 r e 4 4, 3 3 % k a l e m e l k e d e t t. 1 A 2 A K S H a d a t b á z i s á b a n n e m s z e r e p e l n e k a p é n z ü g y i é s a z o f f s h 4 o r e v á l l a l k o z á s o k a d a t a i. % j o g i s z e m é l y i s é g n é l k ü l i g a z d a s á g i s z e r v e z e t e k n é l 3 9, 1, a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k 4 6 6 6 n á l, 5 7, a r é s z v é n y t á r s a s á g o k n á l, 3 1 é s a z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k n é l 1 2 0 0 2, b e n.

KOROM E.: A MAGYAR KIS- ÉS KÖZÉPVÁLLALKOZÁSOK AZ EURÓPAI UNIÓBAN 71 2. táblázat A vizsgált szervezetek befektetett eszközeinek és saját tőkéjének értéke (Az adatok M Ft-ban) M e g n e v e z é s 1 9 9 9 2 0 0 0 2 0 0 1 2 0 0 2 B e f e k t e t e t t e s z k ö z ö k 1 2 0 6 9 3 1 1 1 4 1 6 8 1 1 3 1 5 9 2 6 9 7 1 1 7 7 8 1 1 2 7 K e t t ő s 1 1 8 9 9 0 3 1 1 3 9 6 5 5 8 1 1 5 7 1 8 8 5 7 1 7 5 8 3 6 4 3 E g y s z e r e s 1 7 0 2 8 0 2 0 2 5 3 2 2 0 8 1 1 4 1 9 7 4 8 4 S a j á t t ő k e 9 8 9 6 2 6 3 1 1 6 6 9 2 9 7 1 2 4 3 1 6 8 9 1 4 1 5 6 9 5 8 K e t t ő s 9 7 9 0 6 3 9 1 1 5 3 7 2 5 2 1 2 2 8 2 8 6 3 1 4 0 2 9 0 6 7 E g y s z e r e s 1 0 5 6 2 4 1 3 2 0 4 5 1 4 8 8 2 6 1 2 7 8 9 1 A b e f e k t e t e t t e s z k ö z ö k t ö b b, m i n t 5 0 % á t ( 2 0 0 2 b e n 5 1, 2 5 % ) a r é s z v é n y t á r s a s á g o k, a t o v á b b i k ö z e l 4 5 % o t ( 2 0 0 2 b e n 4 4, 0 8 % ) a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k b i r t o k o l j á k. A z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k k ö n y v e i b e n a b e f e k t e t e t t e s z k ö z ö k é r t é k e 1 9 7 4 8 4 M F t, a m i a z ö s s z e s í t e t t a d a t o k h o z k é p e s t c s a k 1, 1 1 % o s r é s z e s e d é s t j e l e n t. H a a z e g y v á l l a l k o z á s r a á t l a g o s a n j u t ó b e f e k t e t e t t e s z k ö z ö k é r t é k e t v i z s g á l j u k, a k k o r a z ö s s z e s v á l l a l k o z á s t t e k i n t v e m á r c s a k 3 1, 8 4 % o s a n ö v e k e d é s 1 9 9 9 r ő l 2 0 0 2 r e. A l e g n a g y o b b n ö v e k e d é s a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k n á l k ö v e t k e z e t t b e 4 1 0 0 1 E F t / v á l l a l k o z á s r ó l 5 7 9 3 8 E F t / v á l l a l k o z á s r a, a m i 4 1, 3 1 % o s n ö v e k e d é s t j e l e n t. A z e g y v á l l a l k o z á s r a j u t ó b e f e k t e t e t t e s z k ö z ö k á t l a g o s é r t é k e a r é s z v é n y t á r s a s á g o k e s e t é b e n a l e g n a g y o b b 2 8 5 1 5 0 3 E F t, a m e l y 3 1, 5 2 % k a l e m e l k e d e t t a z 1 9 9 9 e s é r t é k h e z k é p e s t. A z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő v á l l a l k o z á s o k e s e t é b e n 1 3 2 6 E F t r ó l 1 9 8 2 E F t r a v á l t o z o t t e z a z é r t é k 1 9 9 9 r ő l 2 0 0 2 r e. A k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k s a j á t t ő k é j e 1 4 0 2 9 0 6 7 M F t, a z e g y s z e r e s t v e z e t ő k é 1 2 7 8 9 1 M F t. E b b ő l 6 5 7 4 8 1 0 M F t o t a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k, 6 8 2 4 2 7 8 M F t o t a r é s z v é n y t á r s a s á g o k é s 2 5 0 2 8 9 M F t o t a j o g i s z e m é l y i s é g n é l k ü l i g a z d a s á g i t á r s a s á g o k m u t a t t a k k i. A s a j á t t ő k e a r á n y a a m é r l e g f ő ö s s z e g é h e z v i s z o n y í t v a a z ö s s z e s k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő v á l l a l k o z á s t t e k i n t v e 4 4 % k ö r ü l a l a k u l t. A r é s z v é n y t á r s a s á g o k n á l 4 9, 6 6 %, a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű v á l l a l k o z á s o k n á l 3 9, 0 6 %, m í g a z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k n é l 2 6, 7 3 % e z a z a r á n y. A s a j á t t ő k e é r t é k e a z ö s s z e s v á l l a l k o z á s m é r l e g é t t e k i n t v e 1 9 9 9 r ő l 2 0 0 2 r e 4 3, 0 5 % k a l e m e l k e d e t t. A s a j á t t ő k e k ö z e l 5 0 % á v a l ( 2 0 0 2 b e n 4 8, 2 0 % ) a r é s z v é n y t á r s a s á g o k, a t o v á b b i 4 5 % k ö r ü l i v e l ( 2 0 0 2 b e n 4 6, 4 4 % ) a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k r e n d e l k e z n e k. A z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k k ö n y v e i b e n a s a j á t t ő k e é r t é k e 1 2 7 8 9 1 M F t, a m i a z ö s s z e s í t e t t é r t é k é h e z k é p e s t m é g a z 1 % o t s e m é r i e l. A z e g y v á l l a l k o z á s r a á t l a g o s a n j u t ó s a j á t t ő k e é r t é k é n e k 1 9 9 9 r ő l 2 0 0 2 r e t ö r t é n ő 2 8, 0 2 % o s n ö v e k e d é s e m á r i g e n v e g y e s k é p e t m u t a t. A k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő v á l l a l k o z á s o k e s e t é b e n a m u t a t ó k ö z e l 0, 5 % k a l c s ö k k e n t. A l e g n a g y o b b m é r t é k ű c s ö k k e n é s ( 1 0 7 4 3 E F t r ó l 4 7 2 9 E F t r a ) a j o g i s z e m é l y i s é g n é l k ü l i v á l l a l k o z á s o k n á l m u t a t k o z i k. A k ö z e l 5 6 % o s c s ö k k e n é s t a v á l l a l k o z á s o k s z á m á n a k k ö z e l ö t s z ö r ö s é r e ( 4, 8 4 ) t ö r t é n ő n ö v e k e d é s e, v a l a m i n t a s a j á t t ő k e k ö n y v e k b e n k i m u t a t o t t é r t é k é n e k m i n d ö s s z e 1 1 2, 8 8 % o s ( 1 1 7 5 7 3 M F t r ó l 2 5 0 2 8 9 M F t r a ) n ö v e k e d é s e e g y ü t t e s e n e r e d m é n y e z t e. A k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k m é r l e g é b e b e á l l í t á s r a k e r ü l t a d a t o k ö s s z e s í t é s e a l a p j á n a m u t a t ó 3 2 3 1 0

72 EU WORKING PAPERS 1/2006 E F t r ó l 4 8 6 0 4 E F t r a n ő t t, a m i 5 0, 4 3 % o s n ö v e k e d é s n e k f e l e l m e g. A z e g y v á l l a l k o z á s r a á t l a g o s a n j u t ó s a j á t t ő k e é r t é k e a r é s z v é n y t á r s a s á g o k e s e t é b e n a l e g n a g y o b b 2 1 3 5 2 5 6 E F t, a m e l y 1 9, 4 6 % k a l e m e l k e d e t t a z 1 9 9 9 e s é r t é k h e z k é p e s t. A z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő v á l l a l k o z á s o k k ö n y v e i b e n k i m u t a t á s r a k e r ü l ő s a j á t t ő k e é r t é k e a l a p j á n a m u t a t ó 8 2 3 E F t r ó l 1 2 8 4 E F t r a e m e l k e d e t t 1 9 9 9 r ő l 2 0 0 2 r e. 3. táblázat A vizsgált szervezetek árbevételének és adózott eredményének értéke (Az adatok M Ft-ban) M e g n e v e z é s 1 9 9 9 2 0 0 0 2 0 0 1 2 0 0 2 Á r b e v é t e l / K e t t ő s 2 6 1 1 2 3 2 7 3 1 5 7 6 6 0 6 3 6 5 5 1 4 5 0 3 9 6 7 7 9 3 3 Á r b e v é t e l / E g y s z e r e s 9 5 0 8 0 7 1 0 7 9 9 3 3 1 0 5 9 3 6 0 9 0 5 7 6 3 A d ó z o t t e r e d m é n y 9 4 6 0 6 4 9 9 8 9 9 4 1 1 1 6 8 2 3 1 5 0 9 1 4 5 K e t t ő s 9 1 8 8 3 2 9 6 4 6 1 3 1 0 7 3 1 0 6 1 4 7 8 6 9 8 E g y s z e r e s 2 7 2 3 2 3 4 3 8 1 4 3 7 1 7 3 0 4 4 7 A k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k 3 9 6 7 7 9 3 3 M F t, a z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k 9 0 5 7 6 3 M F t á r b e v é t e l t m u t a t t a k k i. E b b ő l 2 5 1 5 0 7 3 8 M F t o t a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k, 1 2 5 8 4 9 3 5 M F t o t a r é s z v é n y t á r s a s á g o k é s 1 5 2 1 4 7 9 M F t o t a j o g i s z e m é l y i s é g n é l k ü l i g a z d a s á g i t á r s a s á g o k é r t e k e l 2 0 0 2 b e n. A k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k á r b e v é t e l e 1 9 9 9 r ő l 2 0 0 2 r e 5 1, 9 5 % k a l e m e l k e d e t t. A l e g n a g y o b b a r á n y ú ( 5 5, 1 9 % ) é s ö s s z e g ű á r b e v é t e l v á l t o z á s 8 9 4 3 8 5 8 M F t a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k n á l k ö v e t k e z e t t b e. E z a n ö v e k e d é s a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k 1 4, 9 6 % o s ( 1 7 6 0 8 d b ) n ö v e k e d é s é v e l e g y ü t t r e a l i z á l ó d o t t. A z á r b e v é t e l t ö b b, m i n t 6 0 % á t ( 2 0 0 2 b e n 6 1, 9 7 % ) a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k, t o v á b b i 3 0 % k ö r ü l i t ( 2 0 0 2 b e n 3 1, 0 1 % ) a r é s z v é n y t á r s a s á g o k k ö n y v e l h e t t é k e l. A z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k e r e d m é n y l e v e z e t é s é b e n s z e r e p l ő á r b e v é t e l ö s s z e g e 9 0 5 7 6 3 M F t, a m i 4, 7 4 % k a l ( 4 5 0 4 4 M F t t a l ) c s ö k k e n t 1 9 9 9 h e z k é p e s t. 1 9 9 9 é s 2 0 0 0 k ö z ö t t a z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k s z á m á n a k 7, 5 1 % o s e m e l k e d é s e m e l l e t t a z á r b e v é t e l 1 3, 5 8 % k a l n ö v e k e d e t t. A k ö v e t k e z ő é v b e n a v á l l a l k o z á s o k s z á m a 8, 3 6 % k a l a z á r b e v é t e l p e d i g 1, 9 1 % k a l, a z a z t k ö v e t ő é v b e n 2 1, 2 1 % o s v á l l a l k o z á s c s ö k k e n é s m e l l e t t a z á r b e v é t e l m á r 1 4, 5 0 % k a l c s ö k k e n t. A k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő v á l l a l k o z á s o k r a á t l a g o s a n j u t ó á r b e v é t e l ö s s z e g e 1 9 9 9 r ő l 2 0 0 2 r e m i n d ö s s z e 5, 5 8 % k a l e m e l k e d e t t. A l e g n a g y o b b m é r t é k ű e m e l k e d é s 1 9 9 9 r ő l 2 0 0 2 r e ( 4 1, 3 4 % ) 2 7 8 6 0 1 4 E F t r ó l 3 9 3 7 7 1 4 E F t r a a r é s z v é n y t á r s a s á g o k n á l k ö v e t k e z e t t b e. A z e g y r é s z v é n y t á r s a s á g r a á t l a g o s a n j u t ó á r b e v é t e l t ö b b, m i n t h ú s s z o r o s a ( 2 0 0 2 b e n ) a z e g y k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g r a á t l a g o s a n j u t ó é r t é k n e k. M í g a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k e s e t é b e n a m u t a t ó 3 4, 9 9 % k a l n ő t t, a d d i g a k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő j o g i s z e m é l y i s é g n é l k ü l i v á l l a l k o z á s o k n á l 5 9, 7 8 % o s ( 7 1 4 8 3 E F t r ó l 2 8 7 4 7 E F t r a ) c s ö k k e n é s t m u t a t. E z t a c s ö k k e n é s t a j o g i s z e m é l y i s é g n é l k ü l i v á l l a l k o z á s o k s z á m á n a k k ö z e l ö t s z ö r ö s r e ( 1 0 9 4 4 r ő l 5 2 9 2 6 r a ) t ö r t é n ő n ö v e k e d é s e é s a z e l é r t á r b e v é t e l 9 4, 4 9 % o s ( 7 8 2 3 0 7 M F t r ó l 1 5 2 1 4 5 9 M F t r a ) e m e l k e d é s e e g y ü t t e s e n e r e d m é n y e z t e. A z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő v á l l a l k o z á s o k r a á t l a g o s a n j u t ó á r b e v é t e l ö s s z e g e 2 2, 7 4 % k a l ( 7 4 0 7 E F t r ó l 9 0 9 1 E F t r a ) e m e l k e d e t t.

c a a i KOROM E.: A MAGYAR KIS- ÉS KÖZÉPVÁLLALKOZÁSOK AZ EURÓPAI UNIÓBAN 73 A z e g y a l k a l m a z o t t r a á t l a g o s a n j u t ó á r b e v é t e l t v i z s g á l v a m e g á l l a p í t h a t ó, h o g y a k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k e s e t é b e n a m u t a t ó 4 4, 5 6 % k a l ( 1 3 5 6 3 E F t / f ő r ő l 1 9 6 0 7 E F t / f ő r e ), m í g a z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k n é l 2 4, 3 4 % k a l ( 5 1 9 6 E F t / f ő r ő l 6 4 6 0 E F t / f ő r e ) e m e l k e d e t t. A k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k a d ó z o t t e r e d m é n y e 1 4 7 8 6 9 8 M F t, a z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k é 3 0 4 4 7 M F t. E b b ő l 8 3 0 7 3 5 M F t o t a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k, 5 8 0 2 9 2 M F t o t a r é s z v é n y t á r s a s á g o k é s 5 5 9 5 9 M F t o t a j o g i s z e m é l y i s é g n é l k ü l i g a z d a s á g i t á r s a s á g o k m u t a t t a k k i. A k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k a d ó z o t t e r e d m é n y e 1 9 9 9 r ő l 2 0 0 2 r e 6 0, 9 3 % k a l e m e l k e d e t t. A l e g n a g y o b b ö s s z e g ű 2 8 3 7 2 3 M F t o s ( 5 1, 8 7 % ) n ö v e k e d é s a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k n á l a l e g n a g y o b b a r á n y ú 8 6, 1 6 % ( 2 6 8 5 7 9 M F t ) a r é s z v é n y t á r s a s á g o k n á l m u t a t h a t ó k i. A z a d ó z o t t e r e d m é n y 5 5 % á t a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k, t o v á b b i 3 8, 4 5 % á t ( 2 0 0 2 b e n ) a r é s z v é n y t á r s a s á g o k é r t é k e l. A k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő j o g i s z e m é l y i s é g n é l k ü l i v á l l a l k o z á s o k 5 5 9 5 9 M F t a d ó z o t t e r e d m é n y t é r t e k e l, a m i a z ö s s z e s k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő v á l l a l k o z á s á l t a l e l é r t a d ó z o t t e r e d m é n y é n e k m i n d ö s s z e 3, 7 1 % a. A z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k a d ó z o t t e r e d m é n y é n e k a z ö s s z e g e 3 0 4 4 7 M F t, a m e l y n e k v i z s g á l t i d ő s z a k i a l a k u l á s a n e m a z o n o s ü t e m b e n k ö v e t i a z á r b e v é t e l é t. A z a d ó z o t t e r e d m é n y 1 9 9 9 é s 2 0 0 0 k ö z ö t t 2 6, 2 5 % k a l, 2 0 0 0 é s 2 0 0 1 k ö z ö t t 2 7, 1 5 % k a l e m e l k e d e t t. 2 0 0 1 é s 2 0 0 2 k ö z ö t t 3 0, 3 5 % k a l v á l l a l k o z á s o k s z á m á n á l n a g y o b b a r á n y b a n s ö k k e n t. A k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő v á l l a l k o z á s o k á t l a g o s a n r e a l i z á l t e r e d m é n y e 1 9 9 9 r ő l 2 0 0 2 r e 1 1, 8 2 % k a l e m e l k e d e t t. E z a n ö v e k e d é s n a g y o b b m é r t é k ű, m i n t a m i t a z e g y v á l l a l k o z á s r a á t l a g o s a n j u t ó á r b e v é t e l n é l s z á m o l t a m. A l e g n a g y o b b a r á n y ú e m e l k e d é s ( 7 6, 6 1 % ) 1 9 9 9 r ő l 2 0 0 2 r e z á r b e v é t e l n é l s z á m o l t a k h o z h a s o n l ó a n t t i s a r é s z v é n y t á r s a s á g o k n á l k ö v e t k e z e t t b e. A z e g y r é s z v é n y t á r s a s á g r a á t l a g o s a n j u t ó a d ó z o t t e r e d m é n y k ö z e l h a r m i n c s z o r o s a ( 2 0 0 2 b e n ) a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k r a á t l a g o s a n j u t ó é r t é k n e k. M í g a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k e s e t é b e n a m u t a t ó h a s o n l ó a r á n y b a n v á l t o z o t t a z á r b e v é t e l v i z s g á l a t a k o r s z á m í t o t t a k n á l ( a n ö v e k e d é s 3 2, 1 0 % ), a d d i g a k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő j o g i s z e m é l y i s é g n é l k ü l i v á l l a l k o z á s o k n á l a c s ö k k e n é s m é g d r a s z t i k u s a b b ( 7 0, 1 1 % o s 1 9 9 9 r ő l 2 0 0 2 r e ). A z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő v á l l a l k o z á s o k r a á t l a g o s a n j u t ó a d ó z o t t e r e d m é n y ö s s z e g e 4 4, 0 5 % k a l ( 2 1 2 E F t r ó l 3 0 6 E F t r a ) e m e l k e d e t t. A z e g y a l k a l m a z o t t r a á t l a g o s a n j u t ó a d ó z o t t e r e d m é n y t t e k i n t v e m e g á l l a p í t h a t ó, h o g y a k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k e s e t é b e n a m u t a t ó 5 3, 1 1 % k a l ( 4 7 7 E F t / f ő r ő l 7 3 1 E F t / f ő r e ), m í g a z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k n é l 4 5, 9 3 % k a l ( 1 4 9 E F t / f ő r ő l 2 1 7 E F t / f ő r e ) e m e l k e d e t t. A z a d ó z o t t e r e d m é n y t a z á r b e v é t e l r e v e t í t v e 3, 7 3 % o s é r t é k e t k a p u n k a k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő v á l l a l k o z á s o k é s 3, 3 6 % o s é r t é k e t a z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő v á l l a l k o z á s o k a d a t a i b ó l v é g z e t t s z á m í t á s o k a l a p j á n. A r é s z v é n y t á r s a s á g o k ö s s z e s í t e t t a d a t a i b ó l s z á m í t v a a m u t a t ó é r t é k e 2 0 0 2 b e n 4, 6 1 %, a m e l y 1 9 9 9 h e z k é p e s t 2 4, 9 5 % o s, a z e l ő z ő é v h e z k é p e s t 7 9, 8 0 % o s n ö v e k e d é s t m u t a t. A k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő j o g i s z e m é l y i s é g n é l k ü l i v á l l a l k o z á s o k m u t a t ó j a 3, 6 8 %, a m e l y 1 9 9 9 h e z k é p e s t 2 5, 6 7 % o s, a z e l ő z ő é v h e z k é p e s t 7, 0 6 % o s c s ö k k e n é s t m u t a t. A z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k ö s s z e s í t e t t a d a t a i b ó l s z á m í t o t t m u t a t ó 2 0 0 1 b e n v o l t a l e g k e d v e z ő b b 4, 1 3 % é s 1 9 9 9 b e n v o l t a l e g k e d v e z ő t l e n e b b 2, 8 6 % a v i z s g á l t i d ő s z a k b a n.

74 EU WORKING PAPERS 1/2006 4. táblázat A vizsgált szervezetek adófizetési kötelezettsége (Az adatok M Ft-ban) M e g n e v e z é s 1 9 9 9 2 0 0 0 2 0 0 1 2 0 0 2 A d ó f i z e t é s i k ö t e l e z e t t s é g 2 0 3 5 9 6 2 2 6 2 3 3 2 4 7 8 5 4 2 7 4 7 2 5 K e t t ő s 1 9 1 5 2 8 2 1 2 4 0 1 2 3 4 2 1 1 2 6 4 1 6 8 E g y s z e r e s 1 2 0 6 8 1 3 8 3 2 1 3 6 4 3 1 0 5 5 7 A v i z s g á l t v á l l a l k o z á s o k a d ó f i z e t é s i k ö t e l e z e t t s é g e 3 4, 9 4 % k a l ( 2 0 3 5 9 6 M F t r ó l 2 7 4 7 2 5 M F t r a ) e m e l k e d e t t 1 9 9 9 r ő l 2 0 0 2 r e. A t á r s a s á g i a d ó f i z e t é s i k ö t e l e z e t t s é g n e k a 6 0 % á t a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k, t o v á b b i 3 0 % á t ( 2 0 0 2 b e n ) a r é s z v é n y t á r s a s á g o k a d t á k. A k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő j o g i s z e m é l y i s é g n é l k ü l i v á l l a l k o z á s o k a d ó f i z e t é s i k ö t e l e z e t t s é g e 1 3 8 4 0 M F t, a m e l y a z ö s s z e s v á l l a l k o z á s é n a k c s a k a z 5, 0 4 % a. A z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k 1 0 5 5 7 M F t a d ó f i z e t é s i k ö t e l e z e t t s é g e t m u t a t t a k k i k ö n y v e i k b e n, a m e l y a z ö s s z e s í t e t t a d a t o k n a k m i n d ö s s z e a 3, 8 4 % a. A k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő v á l l a l k o z á s o k á t l a g o s a d ó f i z e t é s i k ö t e l e z e t t s é g e 1 9 9 9 r ő l 2 0 0 2 r e 4, 1 8 % k a l c s ö k k e n t. 1 9 9 9 r ő l 2 0 0 0 r e 4, 8 8 % k a l n ő t t, m a j d 2 0 0 0 r ő l 2 0 0 1 r e 1 0, 1 8 % k a l c s ö k k e n t, m í g 2 0 0 1 r ő l 2 0 0 2 r e k i s m é r t é k b e n i s m é t e m e l k e d e t t ( 1, 7 3 % ). A z e g y v á l l a l k o z á s r a j u t ó a d ó f i z e t é s i k ö t e l e z e t t s é g a r é s z v é n y t á r s a s á g o k e s e t é b e n a l e g n a g y o b b. A 2 0 0 2. é v i 2 5 7 3 8 E F t o s a d ó f i z e t é s i k ö t e l e z e t t s é g 2 6, 6 4 % k a l e m e l k e d e t t 1 9 9 9 h e z k é p e s t. A r é s z v é n y t á r s a s á g o k á t l a g o s a d ó f i z e t é s i k ö t e l e z e t t s é g e t ö b b, m i n t h u s z o n e g y s z e r e s e a k o r l á t o l t f e l e l ő s s é g ű t á r s a s á g o k é n a k. A k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő j o g i s z e m é l y i s é g n é l k ü l i v á l l a l k o z á s o k á t l a g o s a d ó f i z e t é s i k ö t e l e z e t t s é g e 6 5, 8 5 % k a l ( 7 6 6 E F t r ó l 2 6 1 E F t r a ) c s ö k k e n t 1 9 9 9 r ő l 2 0 0 2 r e. A z e g y s z e r e s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő k ö s s z e s í t e t t a d a t a i b ó l s z á m í t o t t m u t a t ó 1 2, 7 1 % k a l e m e l k e d e t t 1 9 9 9 r ő l 2 0 0 2 r e, d e m é g e z z e l a z e m e l k e d é s s e l i s a z e g y v á l l a l k o z á s r a j u t ó á t l a g o s a d ó f i z e t é s i k ö t e l e z e t t s é g 1 0 6 E F t v o l t 2 0 0 2 b e n. A VÁLLALKOZÁSOK GAZDASÁGI ÁGAK SZERINTI MEGOSZLÁSA A k e t t ő s k ö n y v v i t e l t v e z e t ő v á l l a l k o z á s o k s z á m á n a k 1 9 9 9 r ő l 2 0 0 2 r e t ö r t é n ő 4 3, 9 3 % o s e m e l k e d é s e i g e n e l t é r ő k é p e t m u t a t, h a a v á l t o z á s t g a z d a s á g i á g a k s z e r i n t v i z s g á l j u k. M e g á l l a p í t h a t ó, h o g y a v á l l a l k o z á s o k s z á m a m i n d e n g a z d a s á g i á g a z a t b a n n ő t t. A l e g n a g y o b b a r á n y ú n ö v e k e d é s ( 1 5 3, 3 1 % ) a z o k t a t á s, e g é s z s é g ü g y i, s z o c i á l i s e l l á t á s á g a z a t b a n k ö v e t k e z e t t b e, a l e g a l a c s o n y a b b ( 1 3, 8 5 % ) a v i l l a m o s e n e r g i a, g á z, g ő z, v í z e l l á t á s á g a z a t b a n. A l é t s z á m k a t e g ó r i á k s z e r i n t i c s o p o r t o s í t á s a l a p j á n t o v á b b v i z s g á l ó d v a m e g f i g y e l h e t j ü k, h o g y a v á l l a l k o z á s o k m e g o s z l á s á n a k a l a k u l á s á b a n i s i g e n e l t é r ő v á l t o z á s o k k ö v e t k e z t e k b e 1 9 9 9 é s 2 0 0 2 k ö z ö t t. Ö s s z e s s é g é b e n a k e r e s k e d e l e m, j a v í t á s á g a z a t m e g o s z l á s a 1 2, 5 3 % k a l, a f e l d o l g o z ó i p a r é 1 3, 5 1 % k a l, a m e z ő g a z d a s á g, v a d, e r d ő g a z d á l k o d á s é 1 2, 1 8 % k a l c s ö k k e n t. E z e k b e n a z á g a z a t o k b a n m i n d e n e g y e s l é t s z á m k a t e g ó r i á t t e k i n t v e c s ö k k e n é s m u t a t k o z i k. A l e g n a g y o b b a r á n y ú ( 5 6, 4 5 % ) m e g o s z l á s c s ö k k e n é s a 2 5 0 f ő f e l e t t f o g l a l k o z t a t ó m e z ő g a z d a s á g, v a d, e r d ő g a z d á l k o d á s á g a z a t b a n k ö v e t k e z e t t b e. C s ö k k e n é s m u t a t k o z i k a k e r e s k e d e l e m, j a v í t á s á g a z a t m i n d e n l é t s z á m k a t e g ó r i á j á n a k m e g o s z l á s á b a n i s. A l e g n a g y o b b a r á n y ú m e g o s z l á s c s ö k k e

KOROM E.: A MAGYAR KIS- ÉS KÖZÉPVÁLLALKOZÁSOK AZ EURÓPAI UNIÓBAN 75 n é s ( 3 5, 9 2 % ) a 2 5 0 f ő f e l e t t f o g l a l k o z t a t ó k n á l k ö v e t k e z e t t b e, d e m é g a 0 9 f ő t f o g l a l k o z t a t ó k n á l i s 1 0, 7 7 % o s a c s ö k k e n é s. A l e g n a g y o b b a r á n y ú m e g o s z l á s n ö v e k e d é s r e ( 7 6 % ) a z o k t a t á s, e g é s z s é g ü g y i, s z o c i á l i s e l l á t á s á g a z a t b a n k e r ü l t s o r. E b b e n a z á g a z a t b a n a 0 9 f ő t f o g l a l k o z t a t ó v á l l a l k o z á s o k m e g o s z l á s a 8 6, 8 1 % k a l, a 2 5 0 f ő n é l t ö b b e t f o g l a l k o z t a t ó k é 4, 2 2 % k a l e m e l k e d e t t, m í g a 1 0 4 9 f ő t f o g l a l k o z t a t ó k é 2 3, 4 6 % k a l, a 5 0 2 4 9 f ő t f o g l a l k o z t a t ó k é 1 6, 0 5 % k a l c s ö k k e n t. 5. táblázat A kettős könyvvitelt vezető vállalkozások számának gazdasági ágak és létszámkategóriák szerinti megoszlása 2002-ben G a z d a s á g i á g a k / L é t s z á m ( f ő ) 0 9 1 0 4 9 5 0 2 4 9 2 5 0 < Ö s s z e s e n M e z ő g a z d a s á g, v a d, 6 7 9 0 1 3 9 5 4 9 1 4 2 8 7 1 8 e r d ő g a z d á l k o d á s B á n y á s z a t 2 7 4 8 7 1 8 6 3 8 5 F e l d o l g o z ó i p a r 1 7 6 4 2 5 9 1 2 1 9 1 6 5 2 9 2 5 9 9 9 V i l l a m o s e n e r g i a, g á z, 2 4 3 9 6 9 2 5 4 4 8 5 g ő z, v í z e l l á t á s É p í t ő i p a r 1 5 1 5 7 2 8 3 2 3 7 4 3 2 1 8 3 9 5 K e r e s k e d e l e m, j a v í t á s 4 9 5 4 6 6 1 2 6 7 7 8 8 3 5 6 5 3 3 S z á l l á s h e l y s z o l g á l t a t á s, 7 2 6 9 1 0 4 5 1 3 6 1 6 8 4 6 6 v e n d é g l á t á s S z á l l í t á s, r a k t á r o z á s, 6 8 6 6 1 0 7 2 1 7 1 6 2 8 1 7 1 p o s t a é s t á v k ö z l é s I n g a t l a n ü g y l e t e k, g a z d a s á g i 5 0 5 3 2 2 9 5 8 5 1 7 6 9 5 4 0 7 6 s z o l g á l t a t á s O k t a t á s, e g é s z s é g ü g y i, 6 7 0 3 2 7 1 2 9 6 7 0 0 9 s z o c i á l i s e l l á t á s E g y é b k ö z ö s s é g i, s z e m é l y i 7 0 9 9 4 5 8 1 1 8 1 4 7 6 8 9 s z o l g á l t a t á s Ö s s z e s e n : 1 6 8 1 2 1 2 2 2 5 2 4 6 4 0 9 1 3 1 9 5 9 2 6 A z a l k a l m a z á s b a n á l l ó k s z á m á n a k 5, 1 1 % o s n ö v e k e d é s é t á g a z a t o n k é n t i b o n t á s b a n r é s z l e t e s e b b e n v i z s g á l v a m e g á l l a p í t h a t ó, h o g y m í g e g y e s á g a z a t o k b a n j e l e n t ő s c s ö k k e n é s e k, a d d i g a t ö b b i á g a z a t b a n ( a z o k t a t á s, e g é s z s é g ü g y i, s z o c i á l i s e l l á t á s á g a z a t k i v é t e l é v e l ) c s a k k i s e b b a r á n y ú n ö v e k e d é s k ö v e t k e z e t t b e. A l e g n a g y o b b a r á n y ú ( 5 0, 7 3 % ) n ö v e k e d é s a z o k t a t á s, e g é s z s é g ü g y i, s z o c i á l i s e l l á t á s á g a z a t b a n, a l e g n a g y o b b a r á n y ú c s ö k k e n é s a b á n y á s z a t ( 2 7, 3 7 % ) é s a m e z ő g a z d a s á g, v a d, e r d ő g a z d á l k o d á s, h a l á s z a t ( 2 0, 2 9 % ) á g a z a t b a n t ö r t é n t. A l é t s z á m k a t e g ó r i á k s z e r i n t i c s o p o r t o s í t á s a l a p j á n a v á l l a l k o z á s o k s z á m á n a k é s a z o k m e g o s z l á s á n a k a l a k u l á s á h o z h a s o n l ó t e n d e n c i á k m u t a t k o z n a k. Ö s s z e s s é g é b e n a b á n y á s z a t á g a z a t f o g l a l k o z t a t o t t a k s z á m á n a k m e g o s z l á s a 3 0, 9 0 % k a l, a f e l d o l g o z ó i p a r é 2, 8 0 % k a l, a m e z ő g a z d a s á g, v a d, e r d ő g a z d á l k o d á s é 2 4, 1 7 % k a l c s ö k k e n t. A l e g n a g y o b b a r á n y ú ( 4 9, 0 9 % ) m e g o s z l á s c s ö k k e n é s a 2 5 0 f ő f e l e t t f o g l a l k o z t a t ó b á n y á s z a t á g a z a t b a n k ö v e t k e z e t t b e. A 2 5 0 f ő f e l e t t f o g l a l k o z t a t ó m e z ő g a z d a s á g, v a d, e r d ő g a z d á l k o d á s á g a z a t b a n a c s ö k k e n é s 3 8, 4 9 %. 2 8, 6 5 % o s m e g o s z l á s n ö v e k e d é s m u t a t k o z i k v i s z o n t a 0 9 f ő t f o g l a l k o z t a t ó

M F S 76 EU WORKING PAPERS 1/2006 v á l l a l k o z á s o k k ö r é b e n. A l e g n a g y o b b a r á n y ú m e g o s z l á s n ö v e k e d é s r e ( 4 3, 4 0 % ) a z o k t a t á s, e g é s z s é g ü g y i, s z o c i á l i s e l l á t á s á g a z a t b a n k e r ü l t s o r. E b b e n a z á g a z a t b a n a 0 9 f ő t f o g l a l k o z t a t ó v á l l a l k o z á s o k m e g o s z l á s a 9 0, 5 3 % k a l, a 1 0 4 9 f ő t f o g l a l k o z t a t ó k é 4, 3 5 % k a l, a z 5 0 2 4 9 f ő t f o g l a l k o z t a t ó k é 1 4, 2 8 % k a l, a 2 5 0 f ő n é l t ö b b e t f o g l a l k o z t a t ó k é 4 7, 0 2 % k a l e m e l k e d e t t. J e l e n t ő s n ö v e k e d é s m u t a t k o z i k a 0 9 f ő t f o g l a l k o z t a t ó s z á l l á s h e l y s z o l g á l t a t á s, v e n d é g l á t á s á g a z a t b a n ( 6 1, 9 9 % ), v a l a m i n t a z é p í t ő i p a r á g a z a t á b a n ( 5 0, 6 7 % ). 6. táblázat A kettős könyvvitelt vezető vállalkozások alkalmazottainak gazdasági ágak és létszám-kategóriák szerinti megoszlása 2002-ben G a z d a s á g i á g a k / L é t s z á m ( f ő ) 0 9 1 0 4 9 5 0 2 4 9 2 5 0 < Ö s s z e s e n e z ő g a z d a s á g, v a d, e r d ő g a z d á l k o d á s 1 2 4 3 8 3 1 7 6 5 4 9 8 6 8 2 1 3 0 7 1 1 5 3 7 8 B á n y á s z a t 5 4 7 1 9 5 7 1 6 3 1 2 4 3 7 6 5 7 2 e l d o l g o z ó i p a r V i l l a m o s e n e r g i a, g á z, g ő z, v í z e l l á t á s 4 6 0 5 5 1 2 6 5 5 0 2 0 3 0 3 6 3 7 8 6 2 7 7 5 4 2 6 8 5 7 1 2 3 2 6 9 7 3 6 5 0 4 0 8 6 3 0 4 1 É p í t ő i p a r 3 5 9 9 2 5 5 2 1 1 3 4 3 2 2 1 2 8 0 5 1 3 8 3 3 0 K e r e s k e d e l e m, j a v í t á s 1 1 3 3 6 6 1 1 2 8 2 4 7 4 3 7 4 7 0 1 8 9 3 7 0 7 5 3 z á l l á s h e l y s z o l g á l t a t á s, v e n d é g l á t á s S z á l l í t á s, r a k t á r o z á s, p o s t a é s t á v k ö z l é s I n g a t l a n ü g y l e t e k, g a z d a s á g i s z o l g á l t a t á s O k t a t á s, e g é s z s é g ü g y i, s z o c i á l i s e l l á t á s E g y é b k ö z ö s s é g i, s z e m é l y i s z o l g á l t a t á s 1 6 2 6 6 1 9 7 7 5 1 2 9 5 9 1 2 2 6 4 6 1 2 6 4 1 6 7 9 9 2 1 1 6 7 1 6 9 3 3 1 7 3 2 7 5 2 2 8 1 7 4 7 6 9 2 2 5 6 6 4 1 5 0 1 0 3 3 8 8 5 3 2 2 2 5 1 9 1 0 2 6 0 5 2 8 8 2 4 1 8 2 2 8 1 2 0 2 4 7 1 0 9 7 3 9 0 7 1 1 2 3 1 7 1 0 7 4 2 4 3 1 0 3 Ö s s z e s e n : 3 4 0 1 8 9 4 4 2 5 7 5 4 6 7 6 9 7 7 7 3 1 8 8 2 0 2 3 6 4 9 É r d e k e s v i s z o n y s z á m o k a t k a p u n k, h a a z e g y v á l l a l k o z á s r a j u t ó a l k a l m a z o t t a k a l a k u l á s á t v i z s g á l j u k 1 9 9 9 r ő l 2 0 0 2 r e. E z a z a r á n y s z á m a z ö s s z e s á g a z a t b a n c s ö k k e n é s t m u t a t. L e g n a g y o b b m é r t é k ű a c s ö k k e n é s a b á n y á s z a t á g a z a t b a n ( 4 3, 9 7 % ), é s a z o k t a t á s, e g é s z s é g ü g y i, s z o c i á l i s e l l á t á s á g a z a t b a n ( 4 0, 5 0 % ). A z o k t a t á s, e g é s z s é g ü g y i, s z o c i á l i s e l l á t á s á g a z a t b a n a 1 0 f ő a l a t t f o g l a l k o z t a t ó v á l l a l k o z á s o k e s e t é b e n 2 5, 5 1 %,

KOROM E.: A MAGYAR KIS- ÉS KÖZÉPVÁLLALKOZÁSOK AZ EURÓPAI UNIÓBAN 77 m í g a 2 5 0 f ő f e l e t t i f o g l a l k o z t a t á s e s e t é n 3, 0 3 % n ö v e k e d é s m u t a t h a t ó k i. A l e g e g y e n l e t e s e b b k é p e t a f e l d o l g o z ó i p a r m u t a t, a h o l f o g l a l k o z t a t á s i k a t e g ó r i á n k é n t 9 6, 4 2 % é s 1 0 4, 4 5 % k ö z ö t t m o z o g a m u t a t ó é r t é k e. H a a v á l l a l k o z á s o k a t m é r e t s z e r i n t p r ó b á l j u k r a n g s o r o l n i, n e m k a p u n k n a g y o n e l t é r ő e r e d m é n y e k e t, h a e z t k ü l ö n b ö z ő i s m é r v e k s z e r i n t t e s s z ü k. A 2 0 0 2. é v i a d a t o k a l a p j á n a z a l k a l m a z o t t a k s z á m a s z e r i n t i r a n g s o r b a n a z 5 0 f ő a l a t t i c s o p o r t b a t a r t o z ó k k ö z ü l a k ö z ú t i j á r m ű g y á r t á s a, a z 5 0 f ő f e l e t t i c s o p o r t b a t a r t o z ó k k ö z ü l a p o s t a, t á v k ö z l é s a l á g a z a t b a t a r t o z ó v á l l a l k o z á s o k a z e l s ő k. A m é r l e g f ő ö s s z e g e a l a p j á n a l e g n a g y o b b a k a 1 0 f ő a l a t t i c s o p o r t b a n a v i l l a m o s e n e r g i a, g á z, g ő z, m e l e g v í z e l l á t á s, a 1 0 4 9 f ő t f o g l a l k o z t a t o t t a k k ö z ö t t a z i n g a t l a n ü g y l e t e k, a z 5 0 2 4 9 f ő t f o g l a l k o z t a t o t t a k k ö z ö t t a z i r o d a, s z á m í t ó g é p g y á r t á s, a 2 5 0 f ő f e l e t t i e k n é l a p o s t a, t á v k ö z l é s a l á g a z a t b a t a r t o z ó v á l l a l k o z á s o k. A s a j á t t ő k e a l a p j á n a l e g n a g y o b b a k a 1 0 f ő a l a t t i c s o p o r t b a n a v i l l a m o s e n e r g i a, g á z, g ő z, m e l e g v í z e l l á t á s, a 1 0 4 9 f ő t f o g l a l k o z t a t o t t a k k ö z ö t t a z i n g a t l a n ü g y l e t e k, a z 5 0 f ő f e l e t t i f o g l a l k o z t a t o t t a k k ö z ö t t a p o s t a, t á v k ö z l é s a l á g a z a t b a t a r t o z ó v á l l a l k o z á s o k. A r e a l i z á l t á r b e v é t e l a l a p j á n a 1 0 f ő a l a t t i c s o p o r t b a n a v i l l a m o s e n e r g i a, g á z, g ő z, m e l e g v í z e l l á t á s, a 1 0 4 9 f ő t f o g l a l k o z t a t o t t a k k ö z ö t t a n a g y k e r e s k e d e l e m, a z 5 0 2 4 9 f ő t f o g l a l k o z t a t o t t a k k ö z ö t t a j á r m ű, ü z e m a n y a g k e r e s k e d e l e m é s a 2 5 0 f ő f e l e t t i f o g l a l k o z t a t o t t a k k ö z ö t t a p o s t a, t á v k ö z l é s a l á g a z a t b a t a r t o z ó v á l l a l k o z á s o k. A z a d ó z o t t e r e d m é n y a l a p j á n a 1 0 f ő a l a t t i é s a z 5 0 2 4 9 f ő t f o g l a l k o z t a t o t t a k k ö z ö t t a v i l l a m o s e n e r g i a, g á z, g ő z, m e l e g v í z e l l á t á s, a 1 0 4 9 f ő t f o g l a l k o z t a t o t t a k k ö z ö t t a z i n g a t l a n ü g y l e t e k, a 2 5 0 f ő f e l e t t i f o g l a l k o z t a t o t t a k k ö z ö t t a p o s t a, t á v k ö z l é s a l á g a z a t b a t a r t o z ó v á l l a l k o z á s o k. A v i l l a m o s e n e r g i a, g á z, g ő z, m e l e g v í z e l l á t á s a l á g a z a t b a n d o l g o z n a k a l e g t ö b b e n. E b b e n a z a l á g a z a t b a n a z e g y v á l l a l k o z á s r a á t l a g o s a n j u t ó d o l g o z ó k s z á m a 2 0 0 2 b e n 1 5 8 f ő, a m e l y 1 9 9 9 b e n m é g 2 5 1 f ő v o l t. A k ö z ú t i j á r m ű g y á r t á s a a m á s o d i k 1 3 3 f ő v e l. E b b e n a z a l á g a z a t b a n n e m v o l t j e l e n t ő s v á l t o z á s 1 9 9 9 h e z k é p e s t ( 1 3 5 f ő ). A p o s t a, t á v k ö z l é s a h a r m a d i k 1 0 2 f ő v e l. ( I t t 1 9 9 9 h e z v i s z o n y í t v a k ö z e l 4 2 % o s a c s ö k k e n é s. ) A z e g y v á l l a l k o z á s r a á t l a g o s a n j u t ó a l k a l m a z o t t a l s z á m a a z o k t a t á s, e g é s z s é g ü g y i, s z o c i á l i s e l l á t á s é s a s z ó r a k o z t a t á s, k u l t ú r a, s p o r t a l á g a z a t o k b a n a l e g k e v e s e b b, m i n d ö s s z e 3 3 f ő. A z á g a z a t o k k ö z ö t t a z egy vállalkozásra átlagosan jutó mérleg f ő ö s s z e g a l a p j á n a l e g n a g y o b b é r t é k a v i l l a m o s e n e r g i a, g á z, g ő z, m e l e g v í z e l l á t á s a l á g a z a t b a n s z á m í t h a t ó ( 7 0 4 9 M F t ), a k ö z ú t i j á r m ű g y á r t á s a m á s o d i k ( 4 3 6 5 M F t ), a p o s t a, t á v k ö z l é s a n e g y e d i k ( 2 9 9 3 M F t ), a z i n g a t l a n ü g y l e t e k c s a k a h u s z o n e g y e d i k ( 2 6 7 M F t ). A l e g k e v e s e b b m é r l e g f ő ö s s z e g a z o k t a t á s, e g é s z s é g ü g y i, s z o c i á l i s e l l á t á s a l á g a z a t b a n s z á m í t h a t ó 1 4 M F t. A z e g y v á l l a l k o z á s r a á t l a g o s a n j u t ó s a j á t t ő k e é r t é k e a v i l l a m o s e n e r g i a, g á z, g ő z, m e l e g v í z e l l á t á s a l á g a z a t b a n a l e g n a g y o b b 4 1 3 6 M F t. A p o s t a, t á v k ö z l é s a n e g y e d i k ( 1 1 6 9 M F t ), a z i n g a t l a n ü g y l e t e k v i s z o n t c s a k a h u s z o n e g y e d i k ( 9 4 M F t ). A l e g k e v e s e b b s a j á t t ő k e á t l a g o s a n a z o k t a t á s, e g é s z s é g ü g y i, s z o c i á l i s e l l á t á s a l á g a z a t b a n j u t, m i n d ö s s z e 6, 3 M F t. A z á r b e v é t e l t e k i n t e t é b e n a l e g n a g y o b b é r t é k a v i l l a m o s e n e r g i a, g á z, g ő z, m e l e g v í z e l l á t á s a l á g a z a t b a n s z á m í t h a t ó 7 2 4 2 M F t, a k ö z ú t i j á r m ű g y á r t á s a m á s o d i k ( 6 1 1 2 M F t ), a p o s t a, t á v k ö z l é s a n y o l c a d i k ( 1 6 8 0 M F t ), a n a g y k e r e s k e d e l e m c s a k a t i z e n k i l e n c e d i k ( 3 1 6 M F t ). A z e g y v á l l a l k o z á s r a á t l a g o s a n j u t ó á r b e v é t e l t s z á m í t v a a l e g k i s e b b ö s s z e g a z o k t a t á s, e g é s z s é g ü g y i, s z o c i á l i s e l l á t á s a l á g a z a t b a n j u t ( 1 8, 6 M F t ).

78 EU WORKING PAPERS 1/2006 7. táblázat A kettős könyvvitelt vezető vállalkozásokra átlagosan jutó adózott eredmény (E Ft/vállalkozás) A l á g a z a t 1 9 9 9 2 0 0 0 2 0 0 1 2 0 0 2 K ö z ú t i j á r m ű g y á r t á s a 5 9 2 7 5 7 5 7 8 7 1 7 1 7 3 3 8 8 4 2 6 0 3 8 K o k s z g y á r t á s, k ő o l a j f e l d o l g o z á s, n u k l e á r i s f ű t ő a n y a g g y á r t á s a, v e g y i a n y a g, t e r m é k g y á r t á s a V i l l a m o s e n e r g i a, g á z, g ő z, m e l e g v í z e l l á t á s 1 8 4 7 7 9 1 4 9 3 0 6 4 4 5 6 2 2 5 0 0 2 5 3 5 1 5 8 1 3 3 8 7 7 0 3 1 3 0 9 8 2 1 2 1 7 8 A z e g y v á l l a l k o z á s r a á t l a g o s a n j u t ó a d ó z o t t e r e d m é n y a l a p j á n a z e l s ő h e l y e z é s t a k ö z ú t i j á r m ű g y á r t á s a é r t e e l 4 2 6 M F t t a l. A p o s t a, t á v k ö z l é s a l á g a z a t b a t a r t o z ó k a n e g y e d i k e k 9 6 M F t t a l, a z i n g a t l a n ü g y l e t e k a l á g a z a t b a t a r t o z ó v á l l a l k o z á s o k c s a k a h u s z o n ö t ö d i k h e l y e t é r t é k e l 2 0 0 2 b e n 5, 3 M F t t a l, m í g 1 9 9 9 b e n é s 2 0 0 0 b e n n e g a t í v a d ó z o t t e r e d m é n y t k ö n y v e l h e t t e k e l ( 3, 9 M F t, i l l e t v e 1 M F t ö s s z e g b e n ). A l e g n a g y o b b v e s z t e s é g e t e l é r t v á l l a l k o z á s o k a z i r o d a, s z á m í t ó g é p g y á r t á s a l á g a z a t b a n m ű k ö d t e k 2 0 0 2 b e n 2 2 4 M F t v e s z t e s é g e t é r t e k e l. E z a z a l á g a z a t 2 0 0 1 b e n m é g 2 7 3 M F t n y e r e s é g e t é r t, h a a z e g y v á l l a l k o z á s r a á t l a g o s a n j u t ó a d ó z o t t e r e d m é n y t v i z s g á l j u k. A t a r t ó s a n v e s z t e s é g e s v á l l a l k o z á s o k a v í z i, l é g i s z á l l í t á s ( 1 7, 8 M F t ) é s a k ő o l a j, f ö l d g á z k i t e r m e l é s, s z o l g á l t a t á s, u r á n é s f é m t a r t a l m ú é r c b á n y á s z a t a a l á g a z a t b a n m ű k ö d t e k ( 2 1, 6 M F t ). 8. táblázat A kettős könyvvitelt vezető vállalkozások egy alkalmazottjára átlagosan jutó árbevétel (E Ft/fő) A l á g a z a t 1 9 9 9 2 0 0 0 2 0 0 1 2 0 0 2 N a g y k e r e s k e d e l e m 3 9 4 3 0 4 6 3 3 6 4 9 1 4 2 5 3 5 1 2 K o k s z g y á r t á s, k ő o l a j f e l d o l g o z á s, n u k l e á r i s f ű t ő a n y a g g y á r t á s a, v e g y i a n y a g, t e r m é k g y á r t á s a H í r a d á s t e c h n i k a i t e r m é k, k é s z ü l é k g y á r t á s a 2 4 8 2 6 3 6 6 9 3 4 9 3 1 9 5 0 6 5 8 2 2 7 0 9 2 1 8 0 7 3 6 4 9 3 4 7 8 1 4 H a a z á g a z a t b a n a z egy alkalmazottra átlagosan jutó m é r l e g f ő ö s s z e g a l a p j á n v i z s g á l j u k a r a n g s o r t a k k o r i s h a s o n l ó k é p e t k a p u n k. A l e g n a g y o b b é r t é k 8 6 6 2 4 E F t / f ő a z i n g a t l a n ü g y l e t e k a l á g a z a t b a n s z á m í t h a t ó. A v i l l a m o s e n e r g i a, g á z, g ő z, m e l e g v í z e l l á t á s a h a r m a d i k ( 4 4 6 5 0 E F t / f ő ), a p o s t a, t á v k ö z l é s a h a t o d i k ( 2 9 4 3 1 E F t / f ő ). L e g k i s e b b é r t é k e t a r u h á z a t i t e r m é k g y á r t á s a ; s z ő r m e k i k é s z í t é s, k o n f e k c i o n á l á s a l á g a z a t b a n ( 2 2 0 7 E F t / f ő ) é s a b ő r k i k é s z í t é s, b ő r t e r m é k e k é s l á b b e l i g y á r t á s a a l á g a z a t b a n ( 2 5 1 4 E F t / f ő ) s z á m í t h a t u n k. A z e g y a l k a l m a z o t t r a á t l a g o s a n j u t ó s a j á t t ő k e ö s s z e g e a l a p j á n a z e l s ő a z i n g a t l a n ü g y l e t e k a l á g a z a t ( 3 0 6 0 6