ú ö í
ú Á ó ö ó ö
Á Á Í Á Á
Ősvilgi ltazsra hívjuk az olvasót; képzeletben szzmillió éveket repülünk vissz a az ldőben. Aki vllalkozik erre az ltazsr a, tal ko z, hat a hat méter magas ragadoző zsarnokgyíkkal s az ötven tonnnl nehezebb mocsri órishüllővel, a brachiosaurusszal ; elbrndozhat azon, hogy milyen volt a krétaidőszak őstengere, melynek ttikre fölött ott suhogott a hatalmas repülő őshüliő, a pteranodon bőrszrnya. Megismer egy érdekes, furcsa vilgot, ami volt, s ami mr nincs. Az ősllatok többségét sohasem ltta az ember. A talajban, kőzetekben megtallt csontok, kövült lenyomatok at ősmaradv- alapjn tudunk róluk. A tudósok és a művészek közös munkval alkottk meg valószínű képüket. Könyvünk brin többnyire idegenszerú,,ősvilgi szörnyetegeket" ltunk. Ezek a legérdekesebb és a legismertebb fajok, melyek méltn ragadjk meg a fantasztikus regények íróinak képzeletétis. Az ősvilg Ilatal azonban nemcsak ilyenekből lltak, s nem mind voltak órisok. A srknygyíkok között is akadt róka nagysgú, s a tizenöt méter szrnyterpesztésű repülő őshúllők mellett ott lebegtek, csapongtak a fecskénél, galambnl nem nagyobb fajok képviselői. Az ősvilg furcsa órisai jórészt kihaltak, mielőtt az ember kialakult volna; a ma élő llatfajok nemaz órisok,,elkorcsosult" utódai. A krokodil, a teknős, a tengeri csillag sok millió esztendővel eze őtt is olyasformavolt, mintmanapsg. A lingula nevű kicsiny, kagylószerű. pörge karú llatka alig vltozott a fölötte elsuhant négyszzmillió esztendő alatt, s az Amerikban ma is élő erszényes emlős, az oposzszum ősei is ott szaladgltak a srknygyíkok körü1. _\z llatfajok többsége azonban sokat fejlődött, vltozott az évmiliiok múlsval. Így példul egy vizslnl kisebb, növényevő llatfajb.il hatr anmillió év alatt ló lett. nyok
ó ö ó é é ő ó ű í ő ó é ő é é ő ó é ő é ő é ő é ü ó é ő ő ő ó ő ő é é ű é ö ü ö ü ő é ü é ő ő í í ö ö é ő ő é ő ü ő é é ő ő é ö ő í ő é ő é ü ó í é íé ö é é ő é ó ú é é ű ö ö é ö é ő í é í ő ő é ó ö ő ő ó í Á é ü é ü ő ó ó ő ö ő ü ü ó ó ő ö é ő é ó ő ő ő ó í é ő ö ő é ő é ő ű ó é é ó ü é í ö ü é í ö é ú ő í ú ó ú ó é
l. tbla FÖLDTÖRTENET KORSZAKAINAK ERŐsEN LEEGYSZERŰSÍTETT VÁZLATA _{ }íiilió Időszakok év* kor Negyedidőszak Pliocén 12 29 o V Miocén Harmadidőszak 40 Oligocén 7o Eocén Kréta 140 *Az egyes korsza- kok kezdetének és végénekhozzve, tőleges ideje millió években. Ezek í75 Jura 200 Trj,sz 220 Perm 280 Karbon gének mérésén alapulnak, és ma 320 Devon még csak tjékoztató jellegűek M, 360 430,o Szilur ordovicium Kambrium az évszmok radioaktív anyagok bomlsi sebessé-
ü é é ű é ő ö é ő ő é ő ó í ö é é ő ü ö ö ü ő ó é ó é é ö é é ő ö ö ö ö é ő ü ö ö é ö é é ő ö ő ö é é é ű é é é é é ö é ó ó é í é ö é ü ü é é ű é ő é ö é é ú é ü ú ő ú ó é é ő ú ó ö é ű ú ő í é é ú ő ó Ó ű ő é ö ö ö ö ú ó
Ó ő ő ű ő ó ú ö ő ó é ő é é ú ő é é ó é é ő ü é é ő íő ó ó é é ó ü é ő ű í é ü ö ó ö ü é ó é é ó ó ü é é ö ö é é é é ü ó ó ő ó ü é ő ő ű ü ü ő é ö ő ő í é ó é é ú é ó ü é ó é ő é é ő é ö é ű ú ö ő ö ö é ó ó ö é ö ö é í é ü é ő ü ó ó ű ö ö é ó ö ö é ú é é ó ő ú ű í ú ó ő é
ö ü ö ö ö é ú é í é ö ő ö ő ő é é ő ö ő é ü ó ö ö é ő ő ö ü ő é é ó é ö ü é é ő é é ű ő ő ö ö é é é ő ű ó ő é ű ű é ó ó é ü ó ü ö ó ü ő ü ö ú é í ö ő é é ú ó é ő ö é í é Ő ó é í é ú úő ü ő ó ő é é ó ó ő é é é é ó é í ő ö ö ő ó é é ő é é é ő ó é ő é é ö é ű é í ó ü ö é í ő
É
é ő ő úí ő é ő ő é é ü í é ö é í ó í é é é ó í ő é ű ú ó é é ú ó ő ó ü Ó é ő ő é ó ó ű ő ö é í é ü ö ö ő ő ú ő é ő é í ö é ü é ő ű ő ő ő ó í ö é í ö ő ö ő é ö ű ú Í ö
ú ó é é ó é ő ó é é é ö ö ő ú é í ő é é ú ó é ő ö ü ú ó ü ő ü ö ö ő é é é ú ó ó ú ü ü é ö ő é í ü ü ő ú ó ó ó ő ö é í ü ő é ő ű ö é é é ú ó ú í ő é é ú ó ó Ő ú ó é ú ó ó é é ű í ö é é ö ü ő é ó ó é ő é é ú ú ó ő é ú ú ó í é é ú ó ö é é ö ö é ó é ö ö é ö é ő ú ó é ö ü ü ő é ú ü é í ó ó ő ő ú ó é é ű é í ó
ú
ö ő é é ű é ő é é ű é ú ó ó í é ű é é ú ó ó í é ű ő é é ű ő é í é ő é é ű é ü ő ü ő é é ű é ú ó Ó ő é é ű é é ű ő é é ú é ő é é é é ö ö ú é é ű é ő é ü ő ú é ő ö ö é ü ő é ó í ő é ű ő é é ű ü ö ü ő ő ő ó é í ő ö é ő í ő ő ü ü ő ó ö ő é é ö ő ó ó é í é ő é é ű é ó ú í é ű ó é é í é ó ű ű ő ő é é í ú ű é ü ó ó é é é ő ő é
ő ü ő ó ü é ő é é ő ü ő ü ő é ű ő é é ű ó ó ó é ü ö í ó ö í ó é é é ű ü ő ő é é ö ő ő ü ú é ő ó é é ű ó ú ó ö ö ü ő é ü ő ő é ő ő í ó é é ű ó ú ö é ű ö ö ü é é ö é ü é í é ó é ö é ő ó ö ö ü ó ü ő ó é ő Á ő ú é í ó ó ő ü ő ü é ő ó ü ő ö ő ö é ú ó ó é ó ő ö ü é ö ő é ü Í é ő ö ü ü ő ö ő ó é
ú úő ő é í é ó ő ü ő ő ö é é ö ü ő ű ő ú ú é ó ő é ő é é ö ü ó ü ő ő é ő é Í ő é ű ú ü ő ó ő ó é í ó ö ú ö ú úő ü ő é é ö ő ü ő í é ő é é é é ő ő ü ü ü ő ü é é é é ó ü ő ő é í ö ü ő é ő ö ö é é é ő é é ő í ő ő é ő é é ü ö ö é é ö é é ó í é ő ö ő ő ő ő ő ú ó ó é ű ő ő
ü é é é é é ö é ő é é ü é ó ö ő í é ú é ő ú é í ó é ő ü ő ü ö ö ő é ó ú é é ű ö í ü í é ö ü ó ő ü ó é ő é íé ő é é ű é í ó ö ő í ó é ú í ó ű ü ö ö ö ö é é é ö ő í é é ö é ő é í ö é é é ó é ó é é ő í ó é ő é é ö ö ú ú í ö é é é í í é ő é é ü ű ú ö ü ő ö é é ó
Ó ó í é ő ö ö í ü í ú ó ő ü ő ó ú ü é é ú í ő ű ő ú ú ő ú ú ő é ő í ó ő é ö ő é ó ö é ő í Ó ü ő Ó é ő Ó Ő ü ő ő ő ű ő ű ú ú ú ő ö é Ő ú ó Ő é é ű ö ó Ő Ő é ü ű ü ű Ő ó ú ö ú Ő ó ú é ü é é ű é é ó
ő ü ö é ü ó ú ü ő í ú ú Ú é ó é ű í í ő
ó ú ö ó ő ó ö ó é í Ü ó ő é ó ó ó ő é í ó ű ő é é ő Á é
ú é í ö é ó é Á ő ö ö ö ü í ó é í ú ö é ó ó ü ö ö Ó ú ö é ő Á ő ö Á ó ö é